Thursday, November 24, 2016

අපේ ත්‍රිපිටකය සුද්ද රැකලා දුන්න හැටි

VIII – The Rhys Davids of Indomitable Courage
1. “We grow by all such”
In one sentence Thomas William Rhys Davids (1843–1922) explained how he looked at his pioneering work of making the Pali literary heritage available to the Western world both in the original and in translation. The statement was further clarified by his equally illustrious wife, Caroline A. F. Rhys Davids (1857–1942):
“And when it is a quest of opening up buried treasures of past ideas, or opening up new vistas of unverified powers and resources, it is impossible for explorer and experimenter to judge before hand, that this is a waste of time and energy. Much digging and many experiments will prove to have been so. And yet who will assert that pioneer work should therefore be shirked, nay, may it not be that, as Rhys Davids once said, “We grow by all such?” 
References to “buried treasures” and “digging” are most apt in this case as Rhys Davids’ entry into the realm of scholarly research was through archaeology.
Rhys Davids, like Childers, was a son of an English clergyman. Entering the Ceylon Civil Service at the age of 21 in 1864 he served the first three years as the Private Secretary to the Governor, actually succeeding Childers in that position. He worked for both the acting Governor Major-General Terence O‘Brien and Governor Sir Hercules Robinson (later Lord Rosemead). Ven. Yātrāmulle Śrī Dhammārāma taught him Sinhala for his examinations and, as in the case of Childers, inspired Rhys Davids, too, to get more interested in the culture of Sri Lanka. According to records, Rhys Davids came to know of Pali when he was confronted with texts of Buddhist vinaya in the course of a trial he conducted as the District Judge of Galle. When none in the court could translate the relevant text, he decided to study Pali and, again, it was to Ven. Yātrāmulle Śrī Dhammārāma that he went for instruction. As he proceeded with his studies, he came in contact with the two [cxxiii] best known scholar-monks of the time, Ven. Hikkaḍuwe Śrī Sumaṅgala Nāyaka Thera and Ven. Waskaḍuwe Śrī Subhūti Nāyaka Thera.
His last few years in Sri Lanka were spent in the archaeological service; the excavation of a number of sites in Anuradhapura and the discovery of Sigiriya are among his achievements. His earliest publications both in Sri Lanka and Britain were on epigraphical and archaeological themes: e.g.,
On methods of taking Impressions of Inscriptions JCBRAS V, No. 16 (1870–71),
Dondra Inscription JCBRAS V, No. 16 (1870–71),
Inscription at Weligama Vihara JCBRAS V, No. 16 (1870–71), On an Inscription at Dondra JCBRAS V, No. 17 (1871–72), Three Inscriptions of Parākramabāhu the Great from Pulastipura (dated circa 1180 AD) JRAS Vol. VI, 1873,
Sigiri - 39th Chapter of Mahāvaṁsa JRAS Vol. VI, 1873,
Two Old Sinhala Inscriptions: The Sahasamalla Inscription dated 1200 AD and the Ruwanvaeli Dāgaba Inscription dated 1191 AD. JRAS Vol. VII, 1875.
Although Rhys Davids left the Ceylon Civil Service in 1872 and returned to England, his interest in Sri Lankan studies persisted as the last three articles in the above list show. These articles also establish the fact that he was in very close collaboration with Childers. The latter’s assistance is acknowledged in several places for comparing the text of some extracts from the Mahāvaṁsa with a Ms. in the India Office Library and getting a monk in Sri Lanka (i.e., Nāranwita Unnānse) to provide a copy of the inscriptions dealt with in the last article.
While pursuing law studies in London, which he completed in 1877 by being called to the bar, Rhys Davids continued his epigraphical and numismatic researches as well as studies in Pali and Buddhism. Thus in 1877 he published a book on “Ancient Coins and Measures of Ceylon” and in 1878 he wrote for the London Society for the Promotion of Christian Knowledge a treatise on the [cxxiv] life and teachings of the Buddha, published under the title “Buddhism”; this book, through its quality and popularity,  assured for Rhys Davids a secure place among the pioneering Orientalists of the day. Next he translated into English the first volume of Jātakas edited by Fausböll in 1880 under the title “Buddhist Birth Stories” and proceeded to translate selected Suttas of the Sutta Piṭaka which formed Vol. II of the Sacred Books of the East Series (1881).
The recognition which Rhys Davids’ early works won for him is borne out by the fact that he was invited in 1881 to deliver the prestigious Hibbert Lectures and the subject assigned to him was “The Origin and Growth of Religion as illustrated by some points in the History of Indian Buddhism”. It is in the course of these lectures that he emphasized in the following terms the importance of publishing and translating the Buddhist literature and announced the intention to establish the Pali Text Society for that purpose:–
“The sacred books of the early Buddhists have preserved to us the sole record of the only religious movement in the world’s history which bears any close resemblance to Christianity; and it is not too much to say that the publication of this unique literature will be no less important for the study of history and especially religious history than the publication of the Vedas has already been.”
The next four decades saw Rhys Davids working assiduously in this self-assumed task first in collaboration with Max Müller and Oldenberg in the publication of the Sacred Books of the East and the Sacred Books of the Buddhists Series and subsequently through the Pali Text Society which he and his equally able and erudite wife directed as the rallying point of not only Pali Scholars of Europe but also a new generation of scholars from Sri Lanka and Burma.
Rhys David’s contribution to Pali and Buddhist studies in Europe had been in two capacities: he was a scholar engaged in his own [cxxv] research and he was a promoter of activities as manager, organizer, fund-raiser and publicity agent. What is significant is that he was so versatile that one aspect of work did not suffer on account of the other. The usual comparison that is made with Max Müller is valid in that Rhys Davids shared with this Sanskritist these dual abilities: so Rhys Davids was to Pali and Buddhist studies in Europe what Max Müller was to Sanskrit and Vedic studies. It was Mrs. Rhys Davids herself who dubbed her husband the “Max Müller of Buddhism”. They worked together and their collaboration had been quite effective.
Several letters of Rost (Paragraphs 135, 136, 151, 156, 157 and 170) show that he disliked both Rhys Davids and Max Müller. His main criticism was that they were selfish and used their learning and literary work only as a means of gaining their selfish ends. Rost had set for himself a very stringent code of ethics as regards how learning had to be pursued and used. He was almost ascetic in his belief that no personal gain should be derived from learning and scholarship. With such standards, Rosts’ own achievements were almost nil in the field of scholarship where all he could show was a series of unfinished undertakings, with the exception of course, of the three volumes of H. H. Wilsons’ writings which he edited and published, even though his services to the emerging generation of Orientalists of his time had been very remarkable. What Rost disapproved in Rhys Davids and Max Müller was their involvement in the propagandist and commercial activities and, possibly, the visible gains in the form of publicity and profits that accrued to them. Rhys Davids was conscious of this type of criticism levelled against him, for, in his report of the Pali Text Society for the year 1907, he made a strong case in favour of scholars receiving adequate monetary compensation for their work. He said,
“As there is no longer any serious probability of a change for the worse in the Society’s finance, it is proposed, so long as the margin shall be enough for one year’s issues in advance, to pay each collaborator in the Society’s work a small honorarium of £1 per sheet. [cxxvi]
In making this announcement, I may be allowed to express my poignant regret that the amount should be so small. It would be considered a disgrace to say to a tailor: ‘You are well known in the town for the skill and accuracy of your work. Make me, therefore, a coat (or a suit) for nothing’. It is not yet considered a disgrace to say to a scholar: ‘You are well known in the world for the skill and accuracy of your work. Write me, therefore, an article (or a book) for nothing’. Why this difference ? Is it entirely a question of economics? Ruskin, with great earnestness and no little indignation, would have answered with an emphatic NO. There are questions of ethics, of intelligence, of social pride, of organization to be considered. And if one marks the studied contempt with which successful men of the world often defend themselves against any possible imputation of belonging to the ranks of scholars (and this even happens when they are addressing learned men or writing semi-learned essays) – when one marks this careless air of self-complacency, one is inclined to think that māna, no less than moha, may also enter into the argument. In any case, the age of barbarism, the age which values wealth and birth above knowledge and insight, cannot last for ever. That, too, is aniccaṁ though it be also dukkhaṁ. Signs of a gradual, continuing change are already clear to the discerning eye. Meanwhile let every scholar help those organizations which assist the change; and throw, whenever possible, his vote into the scale in favour of payment for all scholarly work. An established precedent counts much in such matters. And let us never forget the workers, willing to help in our new studies, who are now forced, by want of the miserable pence, to turn unwillingly to the more hackneyed fields.”
The success which Rhys Davids achieved as a promoter and champion of scholars is amply demonstrated by the fact that his creation, the Pali Text Society, continues to be as active and productive as it was a hundred years ago.
No evaluation of his achievements in the capacity of a scholar is called for as they are no longer doubted or questioned. Rost’s judgement in 1883 that Rhys Davids and Max Müller were “not [cxxvii] real Pali scholars” (Paragraph 152) was certainly not shared by his other contemporaries. In 1882 Rhys Davids was appointed the Professor of Pali and Buddhist Literature of the University College, London and in 1904 he was chosen Professor of Comparative Religion of the University of Manchester. He was an active member of the Royal Asiatic Society and was sought after as a speaker at important meetings of Orientalists in Europe and North America. He left behind an impressive array of books and papers which testify to both his devotion and industriousness. To the ones already mentioned as his works prior to the establishment of the Pali ‘Text Society must be added:–
–His translations of PātimokkhaMahāvagga and Cullavagga in collaboration with Hermann Oldenberg (SBE Vols. XIII, XVII and XX, 1881-1885).
–His translation of Milinda-Pañha (SBE XXXV and XXXVI 1890-1894).
–Dialogues of the Buddha (Dīgha-Nikāya) (SBB Nos. 2, 3, 4, 1899, 1910, 1921).
–The History and Literature of Buddhism (six lectures delivered in America in 1894-95), 1896.
–Buddhist India, 1903
And all the following critical editions and related works published by the Pali Text Society:–
–Abhidhammatthasaṅgaha, 1884.
–Dāṭhāvaṁsa, 1884.
–Sumaṅgala-vilāsini I, 1886 with J. E. Carpenter.
–Yogāvacara’s Manual, 1896.
–Dīgha-Nikāya I and II with J. E. Carpenter, 1889, 1903.
–List of MSS. in the Copenhagen Royal Library (1883).
–Persecution of Buddhists in India (1896).
–The Bhabra Edict of Asoka (1896).
–Abbreviations of titles of Pali books (1896 and 1909).
–Political Division in India (1901).
–Lexicographical Notes (1919). [cxxviii]
–Cosmic Law in Ancient Thought (1919).
–What has Buddhism derived from Christianity? (1923).
–With W. Stede: Pali-English Dictionary (1921 - 1925).
No scholar of international stature in Pali and Buddhist studies has since failed to delve deep into his writings in search of explanations, opinions and information. He has been a consistently quoted authority. For example, Winternitz in his “History of Indian Literature” alludes to Rhys David’s work in 80 references, while Rādhākrishnan refers to him 23 times in his “Indian Philosophy Vol. I.”
As important as his literary output are the students he produced. Two among them are specially important as far as this Volume is concerned. One is Lord Chalmers, who figures prominently in the correspondence among different scholars and who had the distinction of being the Governor of Sri Lanka. The other is Mrs. Caroline. A. F. Rhys Davids, who recalls her early years of married life with her teacher, Rhys Davids, in the General Note written to Gunapala Malalasekera’s Dictionary of Pali Proper Names:
“One of my abiding memories of the days in the Nineties, when work under and with Rhys Davids became an essential part of my married life, was the foreground-presence of three interleaved volumes. These were Robert C. Childers’ Pali Dictionary (a copy bequeathed by him to my husband) and the Pali Text Society’s Journal for 1888, almost monopolized by an Index of Pali names by Swiss scholar Edward Müller-Hess. Daily those interleaved pages were becoming ever more filled, to say nothing of marginal additions, so keenly did Rhys Davids record as soon as it appeared the new – or shall I say the newly-risen from the Once-had-been.”
It was the assessment of Padmanābh S. Jaini that “Prof. Rhys Davids was perhaps excelled only by his wife, Mrs. A. C. F. Rhys Davids, who brought her mighty contribution to Pali studies as the crowning glory to her husband’s work.”  [cxxix]
2. Mrs. Caroline A. F. Rhys Davids (1857–1942)
The sheer volume of her published works is simply overwhelming. Commencing from the translation of the first book of the Abhidharma-piṭaka in 1900 under the title, “A Buddhist Manual of Psychological Ethics, being a translation of the first book in the Abhidhamma Piṭaka entitled Dhammasaṅgaṇī: With Introductory Essay and Notes, she produced by herself or in co-operation with other scholars, at least thirty sizeable publications, in addition to nearly a hundred learned articles on all aspects of Indian and Buddhist philosophy. A chronologically arranged list of her books would give an idea of the variety and the width of her scholarly interests as well as the investment in time and energy she was prepared to make:
1900–Translation of Dhammasaṅgaṇī (mentioned above).
1904–Critical Edition (C.E.) of Vibhaṅga (i.e. the second book of the Abhidhamma Piṭaka).
1906–C.E. of Duka-Paṭṭhāna (i.e. second part of the seventh book of the Abhidhamma Piṭaka).
1907–08–Similes in the Nikāyas.
1909–Psalms of the Early Buddhists I – Psalms of the Sisters (Translation of Therīgāthā).
1910–C.E. of Aṅguttara-nikāya Vol. VI (with M. Hart).
–A Compendium of Philosophy (translation of Abhidhammatthasaṅgaha) with S. Z. Aung.
1911–C.E. of Yamaka Vol. I (i.e. the sixth book of the Abhidhamma Piṭaka).
1912–Buddhism (Home University Library Series)
–C.E. of Yamaka Commentary.
1913–C.E. of Yamaka Vol. II.
–Psalms of the Early Buddhists II: Psalms of the Brethren (Translation of Thera-gāthā).
1914–Buddhist Psychology (The Quest Series).
–Translation of Ledi Sadaw’s Dissertation on the Yamaka. [cxxx]
–C.E. of Puggala-paññatti (i.e. the fourth book of the Abhidhamma Piṭaka) with G. Landsberg.
1915–Points of Controversy (Translation of Kathāvatthu the fifth book of the Abhidhamma Piṭaka) with S. Z. Aung.
1917–The Book of the Kindred Sayings (Translation of Saṁyutta Nikāya) Vol. I.
1920–The Expositor (Translation of Atthasālinī: Dhammasaṅgaṇī Commentary) with P. M. Tin. Vol. I.
–C.E. of Visuddhimagga Vol. I.
1921–C.E. of Visuddhimagga Vol. II.
–The Expositor Vol. II.
–Translation of Dīgha-nikāya Vol. III (SBB No. 4) with T. W. Rhys Davids.
–C.E. of Tika-Paṭṭhāna (first part of the seventh book of the Abhidhamma Piṭaka) with Commentary: Vol. I.
1922–The Book of the Kindred Sayings Vol. II.
–C.E. of Tika-Paṭṭhāna with Commentary: Vol. II.
1923–C.E. of Tika-Paṭṭhāna with Commentary: Vol. III.
1925–C.E. of Majjhima-nikāya Vol. IV.
1927–Buddhism and the Negative.
1928–Gotama the Man.
1931–Sākya or Buddhist Origins.
–C.E. and translation of Dhammapada and Khuddakapāṭha (SBB No. 7).
1932–Manual of Buddhism.
1936–The Birth of Indian Psychology and Its Development in Buddhism (A rewritten and enlarged edition of Buddhist Psychology – 1914).
1942–(Posthumously) – Wayfarers’ Words Vols. I - III (i.e. sporadic writings and lectures). [cxxxi]
As this list shows, her pioneering work was in the field of Abhidhamma and, as Winternitz confirms, she “has devoted years of patient and scholarly labour to the investigation of the texts of the Abhidhamma.” 
As a logical sequel to her interest in Abhidhamma, she studied the development of Indian philosophical thought, both pre-and post- Buddhistic. Her interpretations brought her into many a controversy, specially with those who found some of the widely held views and beliefs assailed by her.
As a sincere researcher who had read  in original Pali more texts of the Tripiṭaka than most other scholars could claim, Mrs. Rhys Davids was very sure of facts and interpretations and would not hesitate in expressing her views frankly. Once criticizing Rhys Davids’ article on “Theory of Soul in the Upanishads” (JRAS 1899), she said, “Rhys Davids, who was fairly hagridden with the notion of Atman as ‘mannikin’, scarcely discerns the nature of the quest here”.  Commenting on Sir Edwin Arnold’s “Light of Asia” she said,” ‘Light of Asia’ is not a happy title save perhaps for the publisher; it goes too far for most Christians; it doesn’t go far enough for most Buddhists; it is not for either correct if by Light of, we mean that which lights up Asia, since this is obviously uncharitable to Islam and Parseeism, and ignores the entire north of that continent.”  

Her critical comments extends also to named and unnamed interpreters of Buddhism. For example, on Buddhaghosa, she wrote: “Where, ages before, the founder (i.e. the Buddha) had been silent, where the founder had rejected alternatives without making any sweeping denials, there Buddhaghosa has been taught to say: there is not, there is nothing, there is no one. He does not seek to convince. He dogmatically denies. And as we leave this [cxxxii] house of cloistered lives, of a closed tradition, of a past dominating present and future, we have a sense of rooms swept and garnished, clean and tidy, of sealed windows, of blinds drawn down, of no outlook towards the dawn.”
This simile, pregnant with meaning, spells out her deepest conviction and the scope of her self-imposed task. In presenting her many “sporadic writings: articles and comments buried in periodicals and ‘Commemorative Volumes’ ”, she mentioned her “mission” which she carried on in her monographs and essays: that is, to tell of two things: First, how the religion we now call Buddhism was different at first from what it now is. She stressed: “This needs showing. Others do not yet fairly and freely show it. It will need showing yet for years to come”; Second, “how man’s more-will in his wayfaring is not yet taught as it needs to be”. She explained this second task in ethical terms: “I see men holding up ideals to be followed without a word on the will, the will by which alone man can value what they hold up... He needs will as to the last mandate of earth-life, that next step which, as yet, is so wilfully put aside. The More in life, when life is viewed as a growth, a becoming, figured as a wayfaring towards a Most, very long in time, time past and time future, not for mankind only considered as a whole but for each Man, each Woman.” 
A notable discovery which was made as I studied Mrs. Rhys Davids’ correspondence with Ven. Buddhadatta is the degree to which she has been misunderstood, misconstrued and reviled by those who paid little attention to the above-mentioned mission. She raised many questions. Most of them were knotty and she did not accept the traditionally proferred answers or did not like the manner in which these answers were given. She proceeded to raise more questions and each had to be preceded with a series of observations. For nearly two generations, Pali and Buddhist scholars have grappled with her observations without coming to the questions she had so very seriously and sympathetically posed. What each of the letters published in this Volume brings to light is her sense of her seriousness and sympathy, which seem to have pervaded all her work. [cxxxiii]
What we have is her correspondence with one editor over a period of thirty years. She had been in constant communication with at least thirty more editors and translators. Our letters refer to some of them and shows how she was trying to promote correspondence among them. There might have been many more whose works did not come up for publication by the Pali Text Society (e.g. Charles R. Lanman and Ven. Welivitye Sorata). If the correspondence with Ven. Buddhadatta is an index to her seriousness of purpose, one can easily visualize the volume of personal correspondence she could have undertaken to ensure the achievement of the Society’s objective. Her anxiety as age advanced that she would die before at least the Canon and its commentaries were published recurs in several letters, thus giving us an idea of the immense determination that motivated her.
An unknown or little known Mrs. Rhys Davids emerges from these letters. Several episodes need to be noted: e.g. how she urged and encouraged Ven. Buddhadatta to study English – very tactfully in the beginning lest the suggestion would hurt the young monk’s conviction that Pali was for him an adequate lingua franca; how she managed to widen his horizon by enabling him to visit Europe; how she handled difficult and delaying editors; how she confided in Ven. Buddhadatta the grief-ridden experiences following the tragic death of her only child and son during the First World War; how she took over and handled single-handed the Pali Text Society after the death of Rhys Davids; and how nothing daunted her or delayed her work – wars, deaths or bombs. She went through two World Wars – very optimistically as a patriotic British – and hoped that estranged German scholars would fulfil their promises to edit books for the Society; it is an interesting commentary on the binding unity of scholarship that her hopes generally came true. When a German bomb destroyed hundreds of publicationes of the Society, she wailed “That country bought more of our books than any other” (Paragraph 453).
Another demonstration in her genuine interest in the promotion of Buddhism is the plea that she made as far back as in 1932 for the translation of the Tripiṭaka into Sinhala. According to the advice that she received from Dr. W. A. de Silva, the Sri Lankan monks in [cxxxiv] early 1910s had been opposed to such an idea. She was glad when Ven. Buddhadatta gave a progressive opinion on the subject but did not agree that the translation be left to “isolated individual attempts”. She urged that it was very important to see that the Tripiṭaka was made available in Sinhala in every Buddhist home and cited the benefits of the availability of the Bible in Christian homes. While the translation of the Tripiṭaka into Sinhala has since been achieved both in an authoritative scholarly version in the form of the Buddha Jayanti Tripiṭaka Translation and in a popular version emanating from the painstaking assiduity of Dr. A. P. de Zoysa, the target of getting a Sinhala Tripiṭaka in a handy readable form, into every Buddhist home in Sri Lanka is yet to be achieved. While striving to achieve this target, it would be a token of gratitude to remember that one of the earliest to urge it was Mrs. Rhys Davids and that, too, in a personal letter to one of Sri Lanka’s best Buddhist and Pali scholars.
Mrs. Rhys Davids’ contribution to the development of Buddhist and Pali studies came in two main directions. As these letters show, the first was through the involvement of several Sri Lankan scholar-monks in the work of the Pali Text Society and giving them, with all due care, the scientific training that the traditional system did not provide. Ven. Sūriyagoḍa Śrī Sumaṅgala, Ven. P. Dhammārāma, and Ven. Polwatte Buddhadatta have made their own scholarly contribution which testify to the efficacy of this training. It is quite possible that several others, who fell by the way side, in the sense that their works did not come up for publication by the Pali Text Society, also benefited in some ways. With the role which Ven. Buddhadatta played in the Buddha Jayanti Tripiṭaka Translation of Sri Lanka and the major Burmese undertaking in the form of the Sixth Council (Chaṭṭha Saṅgāyanā), Mrs. Rhys David’s insights in the field of Pali textual criticism were put into greater service in the Buddhist world.
The second contribution she made – and this not only to Buddhist scholarship but more to the overall regeneration of Buddhism – was Gunapala Piyasena Malalasekera, her most distinguished student in the School of Oriental Studies, University of London from 1923 to 1926. The letters addressed to Ven. [cxxxv] Buddhadatta make several references to Malalasekera and one important result had been to bring the two of them together, in spite of certain misgivings apparent in earlier correspondence of Ven. Buddhadatta.
Malalasekera had wielded the single most far-reaching impact on Buddhist and Pali studies in Sri Lanka, having held a series of key academic and administrative positions in the University and the management of the national system of higher education. The last two generations of Pali and Buddhist scholars of Sri Lanka are directly or indirectly his students. As far as the continuing Sri Lankan support to the Pali Text Society goes, all the recent contributors to its publication programme as editors or translators are students of Malalasekera: e.g. Ven. H. Saddhātissa, N. A. Jayawickrema, Ratnā Handurukande and Lily de Silva. So is Ven. Walpola Rāhula who, with Ven. H. Saddhātissa, are currently members of the Society’s Council and Committee of Management. Thus through Guru-śiṣya paramparā or “teacher-pupil succession”, the movement which the Rhys Davids inaugurated and nurtured continues to be sustained by the lofty ideals on which their effort was founded.
In recognition of the unparalleled services which Mrs. Rhys Davids had rendered to the cause of Buddhist and Pali studies, the world of scholarship owes her a courtesy and itself an obligation. As mentioned earlier, many very pertinent questions she has raised on various aspects of Buddhist thought remain to be answered and her own tentative conclusions re-examined. This task becomes a very special responsibility of Theravada Buddhists and, particularly, the scholars of Sri Lanka because it is to them she had addressed her final challenge: In the “Preface” to Wayfarers’ Words Vol. II, she said:
“If readers find me in this volume also, repeating, if in different terms and on different occasions, certain comments, of a more or less contentious nature, on dogmatic teachings that have grown up and survived in Southern Buddhism of today, let me refer them to the last half of the little Preface to the first volume.  So long as [cxxxvi] that Buddhism, so long as writers on that Buddhism fail to evince any historical flair for their subject, I judge it is up to me to go on fighting”(Emphasis mine).
Forty years after her death, her challenge is yet to be taken up.
3. Pali Text Society and the Buddhist Saṅgha of Sri Lanka
To what extent does the Pali Text Society owe its line of development to the Buddhist Saṅgha of Sri Lanka? The influence which Ven. Yātrāmulle Śrī Dhammārāma, Ven. Hikkaḍuwe Śrī Sumaṅgala and Ven. Waskaḍuwe Śrī Subhūti had on the initial Pali and Buddhist studies of the founder and the advice and guidance offered by the learned Mahātheras of the day (namely, Ven. Doḍanduwe Śrī Piyaratana Tissa, Ven. Ratgama Śrī Saddhānanda, Ven. Gintota Paññānanda and Ven. Bulatgama Siri Sumanatissa) are quite well known. But they do not account for the first most important change of policy which the Society adopted in the very first year of its existence; nor had the continuing scholarly assistance of Ven. Waskaḍuwe Śrī Subhūti, who lent manuscripts to the Society, brought about this development.
Before presenting the background for the new policy in the words of Rhys Davids himself, a word of appreciation is due to Edmund R. Gunaratne, Atapattu Mudliar of Galle, whose name occurs many times in the correspondence published in this Volume. His conversion to Buddhism is attributed to Ven. Hikkaḍuwe Śrī Sumaṅgala. Rhys Davids had befriended Gunaratne while in Galle on account of both their official relations in the administrative and judicial service of the Southern Province and the common link which the learned scholar-monk provided. So it was natural that Rhys Davids invited Gunaratne to be the Sri Lankan representative of the Society and to recruit subscribers. On the success of Gunaratne and its consequences as regards the Society’s policy and priorities, Rhys Davids wrote in the Report for 1882 as follows:–
“In the spring of 1882 there came the welcome intelligence that more than seventy of the most important of the members of the Buddhist Order in Ceylon had shown their appreciation of [cxxxvii] the work, and their trust in its promoters, by subscribing in advance to the cost of the printing. It is no slight thing that an established clergy should have come forward so readily to support the publication of the sacred books of their religion in an alien alphabet and by scholars of an alien faith. We need not perhaps be surprised that so liberal minded a body as the Buddhist Bhikkhus should have acted so; but this was due, no doubt, in great measure, to the personal influence and high position of the Sinhalese gentleman who has so kindly consented to be our agent in Ceylon the Atapattu Mudaliyar of Galle.
This assistance came at a very opportune time. The want of good manuscripts had already in several instances made itself felt; and it was intended to apply, for the purpose of supplying this want, the donations of some generous friends who, not themselves acquainted with the Pali language, had come forward to support a movement which bade fair to throw so much light on the comparative history of ideas and especially of religious belief. These donations having supplied at home the deficiencies which would otherwise have arisen in the charges for printing it we had not had recourse to the subscriptions of the Bhikkhus in Ceylon, we have been enabled to leave the whole of the latter amount in the island itself, to be applied there exclusively to the purchase of manuscripts.
The adhesion of so large a number of Buddhist Bhikkhus to our enterprise has had also another result. We announced in our prospectus, which was circulated in Ceylon in the Sinhalese language, that it was proposed to include in the Society’s series those of the more Important of the earlier Jain and uncanonical Sanskrit Buddhist texts which might be expected to throw light on the religious movement out of which the Pali Piṭakas also arose. Since nearly half of the number of our subscribers are now Bhikkhus belonging to the original Order of Buddhist recluses, it is only fair to them that this Intention should be so far modified that we should devote our funds more immediately and continually to the publication of those texts in which they are principally interested – that is, of the ancient Pali literature preserved in their own bright and beautiful island, by the zeal and industry of the successive generations of [cxxxviii] scholars who have kept the lamp of learning alight through its long and illustrious past. To this the other half of our subscribers in Europe and America will no doubt readily agree. It was to that end, indeed, that our Society was in the first place devoted: our other aims were always intended to be only subservient to that.
But the Buddhist Bhikkhus themselves are by no means desirous that our efforts should be directed either entirely or immediately to the publication of the Pali Piṭakas alone. I have received from four of their number, whose opinion, especially on those points on which they agree, may fairly be taken as representative of the general opinion of the Saṅgha.”
The list of 96 subscribers from Sri Lanka as per [the] list of Edmund R. Gunaratne appears in the Report for 1882. Of them 74 were Buddhist monks and every name we have mentioned above as scholar-monks of this time is in the list. Perhaps, because Gunaratne’s influence was in Galle and the neighbouring districts, every one of them is from maritime Sri Lanka. But the 22 lay subscribers are geographically more widely distributed. Again we find such well-known names as H. S. Olcott; Louis de Zoysa Mahā-mudliar; Iddamalgoda Basnayake Nilame and Louis Gomeille Wijesinha.
The policy, which the impressive support of the Sri Lankan Saṅgha induced, appears to be in force up-to-date. Attending the annual general meeting of the Society in September 1982, I found it gratifying to note that the influence of the Sri Lankan Saṅgha continued to be present, as already stated, in the persons of Ven. Hammalawa Saddhātissa and Ven. Walpola Rāhula – both eminent Buddhist and Pali scholars of our time – who qualify exceptionally well to be termed “living fountains of Buddhism.”

Thursday, November 17, 2016

ප්‍රාණඝාතය ගැන පට්ටපල් මුසාවාද ඇද බාමින් බිහිදොර නිඝන්න්ටයින්ට සහයදෙන සාමනේර වහන්සේලා

බෞද්ධයා නිවැරදිව වටහා ගත යුතු ප්‍රාණඝාත අකුසලය 

බුදුන් සරණ ගිය යාමට බලාපොරොත්තු වන බුද්ධ ශ්‍රාවකයින් අඩු තරමින් ප්‍රාණ ඝාතය යනු කුමක්දැයි නිවැරදිව දැන ගත යුතුය. ප්‍රාණ ඝාතය ගැන පවා ත්‍රිපිටකයට අභියෝග කරමින් ධර්මය විකෘති කරන සාමනේර වහන්සේලා සිටිනු දැකීම කනගාටුවට කරුණකි. ඔවුන් මේ විකෘති කරන්නේ නිර්මල බුදු දහමයි. මොවුන් කරන්නේ සංඝ භේද සුත්‍රයට අනුව ආනන්තරීය පාප කර්මයකි. ඔබද මේ නිඝටයින්ගේ බිහිදොර වැඩසටහන අනුමත කරයි නම් ඔබද මෙම ආණන්තරීය පාපකර්මයේ හවුල්කරුවන් වනු ඇත. මේ ලිපිය සම්පූර්ණයෙන් කියවන ඔබ ප්‍රාණඝාතය හා ඊට අනුබල දීම පිලිබඳ නිවැරදි බුද්ධ වචනය ගැඹුරින් වටහා ගනු ඇත. 

නිඝන්ටයින්ගේ බිහිදොර වැඩ සටහනට එක්වන මේ ස්වාමීන් වහන්සේ නිඝන්න්ට නායක තුමා සතුටු කිරීම සඳහා ප්‍රාණඝාත අකුසලයේ විස්තර වන අනාස්තික ප්‍රයෝගය හෙවත් අඥා ප්‍රයෝගය විකෘත්ති කරන ආකාරය මෙම ලිපිය කියවීමෙන් වටහා ගන්න.

මොවුන් හිතන්නේ සිංහල බෞද්ධයා කියන්නේ සිරුරක් පෙරෝ ගත් පමණින් ඔනෑම සාමනේර නමක් කියන ඕනෑම දෙයක් අන්ධ භක්තියෙන් පිලිගත යුතු මොඩයින් රැලක් ලෙසයි.  මේ නිඝන්ට NGO රැලට දැන් පොට වැරදී ඇත.

පාඨකයෙකුගේ අදහසක්

ප්‍රාණඝාතය යනු සත්ත්වයකුගේ ජීවිතය කිසියම් උපක්‍රමයකින් පවතින්නට යුතු තරම් කාල පරිච්ඡේදයක් පවතින්නට ඉඩ නොතබා විනාශයට පත් කිරීම වේ. මෙම ප්‍රාණඝාත කර්මය සිදුවීම කොටස් කිහිපයක් යටතේ බෙදී යයි. ඒ අතර ප්‍රධාන වශයෙන් ප්‍රාණඝාත කර්මය සිදුවීමට මූලිකාංග පහක් සම්පූර්ණ විය යුතු ය.

“පාණෝ භවේ - පාණ සඤ්ඤි
වධක චිත්ත - මුපක්කමො
තේන ජීවිතනාසොච
අංගා පඤ්ච වධස්සිමෙ”


  1. පණ ඇති සතෙකු වීම.
  2. ප්‍රාණියෙකු බවට සංඥාව හෙවත් දැන ගැනීමය.
  3. වධදීමේ සිත.
  4. උපක්‍රම යෙදීම.
  5. එලෙස ජීවිතය නැසීම.


යන මෙම අංග පස සම්පූර්ණ විය යුතු ය. මෙම අංග පස සම්පූර්ණ නොවී ප්‍රාණඝාත කර්මය සිදු නොවේ. ඉහත අංග පස සම්පූර්ණ නොවී ප්‍රාණඝාතය සිදු නොවන අතර යාම් ඊම් ආදී ගමන් කිරීමෙන් ද ගොවිතැන් ආදී කටයුතු වලදී ද ප්‍රාණඝාත කර්මය සිදු නොවේ.

“චේතනාහං භික්ඛවෙ කම්මං වදාමි” යන බුදු වදනට අනුව සතුන් මැරේවා යන චේතනාවක් නොවන නිසා එහිදී කර්මය සිදු නොවේ. සතුන් මැරෙනවා යැයි සිතා යාම් ඊම් ගොවිතැන් කටයුතු කිරීම් ගිනිතැබීම් ආදී කටයුතුවලදි ඔහුට ප්‍රාණඝාත කර්මය වේ.

"ප්‍රාණඝාතය දහමේ සඳහන් කරලා තියෙනවා සිදුකරන්න පුළුවන් ආකාර  දෙකක්" 
ලෙස මෙහි සිටින සාමනේර වහන්සේ ප්‍රකාශ කරයි. නමුත් එය එසේ නොවේ. මෙය බුදු දහමේ මූලික ඉගැන්වීමකි. බුදු දහමේ හය හතර කියවන මුල් අවධියේ සාමනේර වහන්සේ කෙනෙකු වුවද දන්නා කරුණකි. එබැවින් මේ ප්‍රකාශය කරන්නේ සියුම්ව මහජනයා මුලාකිරීම සඳහාම විය යුතුය. 

ප්‍රාණඝාතය සම්පූර්ණ වීමේ අංග පහට අමතරව ප්‍රාණඝාතයෙහි ප්‍රයෝග දෙකක් නොව  06ක්ම තිබේ. මෙහිදී ප්‍රයෝග යනුවෙන් හැඳින්වෙන්නේ ප්‍රාණඝාතය සිදු කිරීමට යොදා ගන්නා ක්‍රමවේදයයි.

සත්වයාගේ දිවි තොර කරන ආකාරය අනුව මෙම වර්ග කිරීම සිදුවේ.

“සාහත්ථිකො ආනත්තිකො - නිස්සග්ගියොච තාවරො
විජ්ජාමයො ඉද්ධිමයො - පසොගා ඡබ්බිධා මතා”


  1. ස්වාහස්තික ප්‍රයෝගය – (මරණු පිණිස ගැසීම්, කැපීම්, ඇනීම් ආදී සිය අතින්ම කරන්නා වූ උත්සාහය ස්වහස්තික ප්‍රයෝග නම් වේ.)
  2. ආඥා ප්‍රයෝගය – (සිය අතින් නොමරා අනෙකකු ලවා මැරවීම ආඥා ප්‍රයෝග නම්)
  3. නිස්සර්ගික ප්‍රයෝගය – (ගල් ගැසීම්, වෙඩි තැබීම්, ආයුධ දමා ගැසීම් ආදී තමා අතින් මුදා හැර යම් සත්ත්වයකුගේ දිවිතොර කිරීමට ගන්නා උත්සාහය නිස්සරගික ප්‍රයෝගය නම් වේ.)
  4. ස්ථාවර ප්‍රයෝගය – (ස්ථාවර ප්‍රයෝග යනු වලවල් හාරා තැබීම්,(උගුල් ඇටවීම්) උල් සිටුවා තැබීම්, තුවක්කු බැඳීම් ආදියෙන් දිවිතොර කිරීමට ගන්නා උත්සාහයයි.
  5. විද්‍යාමය ප්‍රයෝගය – (අංගම් පිඹීම්, සූනියම් කිරීම් ආදී විද්‍යාවකින් කරන්නා වූ උත්සාහය විද්‍යාමය ප්‍රයෝග නම්)
  6. සෘද්ධිමය ප්‍රයෝගය – (ඇතැම් සත්වයන්ට අනුන් නැසිය හැකි සෘද්ධි උත්පත්තියෙන්ම පිහිටයි. බොහෝ සෙයින් එබඳු වූ සෘද්ධි ඇත්තෝ අමනුෂ්‍යයෝ ය. එබඳු ආකාරයෙන් කරන්නා වූ උත්සාහය සෘද්ධිමය ප්‍රයෝග නම් වේ.)

තවද 
"ඒ කියන්නේ අනුන් ලවා ප්‍රාණඝාතය කරවීමට ඇතුලත් වෙනවා මේ මේ මස්මාංස අනුභව කිරීම" 
යනුවෙන් මෙම සාමනේර වහන්සේ ප්‍රකාශ කරයි. මෙය පට්ටපල් මුසාවකි. අමු අමුවේ බුද්ධ වචනය විකෘති කිරීමකි. නමුත් හොඳ වෙලාවට මෙසේ දහම විකෘති කල නොහැකි වන පරිදි බුදු රජාණන් වහහන්සේ ආනත්තික ප්‍රයෝගයද කොටස් 6කින් විස්තර කොට ඇත. 

එම අංග හයට අනුව මාංස අනුභවය ප්‍රාණඝාතයට අන කිරීමක් ලෙස දක්වා නැත. 

මෙහිදී ආඥා ප්‍රයෝගය එනම් ප්‍රාණඝාතයට අන දීම සිදු කල හැකි ආකාර 06 දක්වා ඇත්තේ පහත සඳහන් ලෙසයි.
“වත්ථු කාලොච මකාසො - ආයුධං ඉරියාපථං
කිරියා විසෙසොතිමෙ – ඡ ආණත්ති නියාමකො”


  1. වස්තුව - මෙහි වස්තුව යනු මරනු ලබන සත්වයායි. මරන්නට අණ කරන පුද්ගලයා කිසියම් සත්වයකු මරන්නට අණ කළ කල්හි අණ කිරීම ලද තැනැත්තා නොවරදවාම එම සත්වයා මරණයට පත් කළේ ද අණ කරන්නා සහ ලබන්නා යන දෙදෙනාටම ප්‍රාණඝාත කර්මය සිදුවේ. එනම් අනුබල දීම සක්‍රීය වීමට සතා නිශ්චිත විය යුතුයි. කඩේකින් මස් ගැණීම අනුබලයට නොවැටෙන්නේ සත්වයා නිශ්චිත නොමැති වීම නිසයි. ත්‍රිකෝටි පාරිශුද්ධ මාංසය කැප වන්නේ එනිසයි.
  2. කාලය – රාත්‍රී කාල හෝ දිවා කාලාදියි කාලය වශයෙන් ගැනේ. අණ කරන්නා රාත්‍රියේ දී මරන්නට අණදුන් කල්හි අණ ලබන්නා රාත්‍රී කාලයේදීම මැරුවහොත් දෙදෙනාටම ප්‍රාණඝාතය වේ.
  3. අවකාශය – මැරීම සිදු කරන ස්ථානය අවකාශ නම් වේ. යම් තැනක සිටින සතකු මැරීමට අණ කළ කල්හි අණ ලැබූ තැනැත්තා එම තැනදීම මරණයට පත් කරන්නේ ද එයින් දෙදෙනාටම ප්‍රාණඝාත කර්මය සිදුවේ.
  4. ආයුධය – මැරීමට උපයෝගී කරගන්නේ යමක් ද එය ආයුධයයි. යම් ආයුධයකින් මැරීමට අණ කළ කල්හි අණ ලබන්නා එලෙසම කළ විට ප්‍රාණඝාතය දෙදෙනාටම සිදුවේ.
  5. ඉරියව්ව - මරනු ලබන සත්වයා සිටින ඉරියව්ව මෙහිදී කියැවේ. අණකළ පරිදිම කළහොත් දෙදෙනාටම කර්මය වේ.
  6. ක්‍රියා විශේෂණය – මරනු සඳහා කරන උපක්‍රමය ක්‍රියා විශේෂණයයි. වෙඩි තබා මරන්නට අණ කළ කල්හි අණ ලබන්නා එලෙසම කළහොත් දෙදෙනාටම ප්‍රාණඝාත සිදු වෙයි. මෙම ආඥා ප්‍රයෝගයෙහි විශේෂත්වය වන්නේ අණ කරන්නා වස්තුව, කාලය, අවකාශය, ආයුධය, ඉරියව්ව, ක්‍රියා විශේෂණය යන ප්‍රයෝග තුළ දී මේ ආකාරයෙන් මරණය සිදු කළ යුතුය වශයෙන් අණ කළ විට අණ ලබන්නා අණ කරන්නාගේ කීමට පිටින් මරණය සිදු කළහොත් මරන්නාටම ප්‍රාණඝාත කර්මය සිදුවේ. උදාහරණයක් ලෙස වෙඩිතබා මැරීමට අණ කළ විට අණ ලබන්නා වෙනත් අයුරකින් මැරුවහොත් ඔවුන් දෙදෙනාගෙන් මරන්නාට පමණක් ප්‍රාණඝාත කර්මය සිදුවේ.


අනුබල දීම පිළිබඳව මෙතරම් නිරවුල්ව බුදුන්වහන්සේ දේශනා කොට තිබෙන්නේ බුදුන්ගේ දවසද මෙවැනි දෙව්දත් පරපුරේ නිඝන්ටයින් ධර්මය විකෘති කිරීමට මාන බැලූ බැවිනි.

නිහාල් විජේරත්න නිඝන්ට NGO නායක තුමාගේ අනුගාමික සාමනේර වහන්සේ විකෘති කොට දක්වන්නේ ත්‍රිපිටකයේ ඉතාම පැහැදිලිව දක්වා ඇති මෙම ධර්ම කරුණයි. එනම් ආනත්තික හෙවත් අඥා ප්‍රයෝගයයි. 

ආනත්තික ප්‍රයෝගයේ  අංග හය මෙම සාමනේර වහන්සේ නොදන්නවා නොවේ. මේ කරන්නේ ඊට මාංස අනුභවය ගලපමින් බුද්ධ වචනය අභියෝගයට ලක්කිරීමයි. ධර්මය හරිහැටි නොදත් අලුත් තරුණ පරපුර මුලා කිරීමයි. නිර්මල බුදු දහම යටපත් කිරීමට සමත්   NGO මුදල් වල ශක්තිය බලය කොපමණ ප්‍රබල දැයි මෙන්ම මොනවට ඔප්පු වේ.
මස්මාළු කෑම හෝ නොකැම එක් එක් පුගලයාගේ පෞද්හලික අයිතිවාසි කමකි. අපට එහි අදාළතාවයක් නැත. මස්මාංස අනුභවය  ප්‍රාණඝාතයට පටලා ධර්මය විකෘති කිරීම ගැනයි අපේ දැඩි විරෝධය හා සංවේගය. චතුරාර්ය සත්‍ය හා ත්‍රිලක්ෂණය මත පදනම් වූ නිර්මල බුදු දහම ප්‍රාණඝාතයට ලඝු කිරීම ගැනයි අපේ විරෝධය හා සංවේගය.  


මෙම ධර්ම කරුණ කෙරෙහි වැටහීමක් ලැබූ විට කිසිදාකත් නැවත මාංස අනුභවය ප්‍රාණඝාත  අකුසලයට අනුබල දීමක් ලෙස සිතා පසුතැවීමට නිර්මල බෞද්ධයාට සිදු නොවනු ඇත. මෙතැන් පටන් මෙවැනි NGO කාක්කන්ගේ වැදී බන ප්‍රතික්ෂේප කරනු ඇත. 

"ඉහත දක්වා ඇති ත්‍රිපිටක ධර්මය අනුව ආනත්තික ප්‍රයෝගයේ අංගයක් ලෙස මාංස අනුභවය ප්‍රාණඝාතයට අන දීමක් ලෙස දක්වා ඇත්තේ කොතැනදැයි ප්‍රත්‍යක්ෂව පෙන්වා දෙන ලෙස මෙම නිඝන්ට නාලිකාවේ දෙව්ත්ත නඩයට අභියෝග කරමු"

ධර්මධර සංඝයා වහන්සේ ධර්මය දේශනා කරන්නනේ කිසිඳු යටි අරමුනක් නොමැතිව නිර්වාණය අරමුනු කරගෙනම පමණි. මෙවැනි සාමනේර වහන්සේලාට යටි අරමුණක් ඇතිවිට ධර්මය විකෘති කරයි.       මෙම නිඝන්ටයින්ගේ යටි අරමුණ සමස්ත බෞද්ධ සමාජයටම හෙලිකල යුතුය. මොවුන් මේ ඉටු කරන්නේ බෞද්ධයාගේ පෝෂනය දුර්වල කොට බෞද්ධ ප්‍රජාව විනාශ කිරීමේ  කොන්තරාත්තුවයි. මීට මේ හරහා නිඝන්ට නායකයා ඇතුළු රැල ඩොලර් වලින් ලබන ආදායම අති විශාලය. 

මස් මාළු කරවල බිත්තර ටිකක් නොමැතිවූ විට කුඩා දරුවන් කෑම ප්‍රිය නොකරන බව අප කවුරුත් දන්නා සත්‍යකි. කුඩා දරුවන් දන්නා රස තණ්හාවක් නැත. මේ වන විට ශ්‍රී ලංකාවේ කුඩා දරුවන්ගෙන් 90%ක් රක්ත හීනතාවයෙන් පෙළෙන්නේ මේ නිඝන්ට රැලේ ක්‍රියාදාමය නිසාය. මස් මාළු ටිකක් කෑම ප්‍රාණඝාත අකුසලයක් ලෙස දෙමාපියන් බිය වැද්දීම නිසාය. මස්මාළු කෑමෙන් පිළිකා හැදෙන බව කියාද බෞද්ධ ප්‍රජාව බියවද්දයි. එසේ මස් මාළු වලින් පිළිකා හැදෙනවානම් ගව මස් ප්‍රධාන ආහාරය කොට ගත් මුස්ලිම් ප්‍රජාවගෙන් පිළිකා රෝහල පිරී තිබිය යුතුය. පිළිකා රෝහලේ මුස්ලිම් රෝගීන් ඇත්තේම නැති තරම්ය. ජන අනුපාතය අනුවද එම ප්‍රමාණය අතලොස්සකි. 

මන්ද පෝෂණය ඇතිවූ විට බුද්ධි වර්ධනය නොවීම ගැන විශේෂයෙන් කිව යුතු නොවේ. ඩෙංගු ඇතුළු  නොයෙකුත් මාරාන්තික රෝග ඇතිවීම ගැන කිවයුතු නොවේ. මොවුන් දීර්ඝ කාලීනව බෞද්ධ ප්‍රජාව විනාශ කරන ක්‍රියාවලියක නිරත වී සිටී. 

පෝෂණය නැතිවී බෞද්ධ ප්‍රජාව විනාශ වන අයුරු විස්තර කෙරෙන ලිපිය පහත සබැඳිය කියවා තේරුම් ගන්න. 

සතුන් මරණ වීඩියෝ පෙන්වීම දියුණු රටවල පවා තහනම් කර ඇත. ඒ දරුවන්ට විවිද මානසික ගැටළු ඇතිවන නිසාය. මෙම වීඩියෝ Youtube නාලිකාවට ඇතුලත් කරන විට පවා ඒවා වයස් සීමාවකට ඇතුලත් කල යුතුය. නිහාල් විජේරත්න නම් නිඝන්ට  නායක NGO ක්‍රියාකරු මෙම වීඩියෝ බාගත කොට ගෙන කිසිඳු වයස් සීමාවකින් තොරව ඒවා ශ්‍රී ලංකාවේ පාසල් වල පෙන්වීමේ ජාවාරම කිසිඳු අනුකම්පාවකින් තොරව කරගෙන යයි. මේ ගැන කතා කිරීමට කිසිඳු බලධාරියෙක් ඉදිරිපත්වන්නේ නැත.  


රස තන්හාව ගැන නිවැරදිව නොදැන ගිහි ජීවිතයේ උපරිම සතුට විනාශ කරගන්නා අසෘතවත් බෞද්ධයා

මස් මාළු අනුභව කිරීමෙන් ප්‍රාණඝාතයට අනුබලයක් නොවන බව නිර්මල බෞද්ධයාට ප්‍රත්‍යක්ෂ වන විට මෙම නිඝන්ට රැල තවත් තර්කයක් ගෙනහැර දක්වයි. ඒ රස තණ්හාවයි. 

රස තන්හාව පළමු නිර්වාණය වන සෝතාපන්නයට කිසිඳු බාදාවක් නොවේ. රස තන්හාව අනාගාමී වීම දක්වා ක්‍රමයෙන් පහවෙන අකුසලයකි. 

බුදුරජානන් වහන්සේගේ ධර්මය පහසුවෙන් තේරුම් ගතහැකි ලෙස සිංහල බෞද්ධයෙකු වී ඉපදීම පුදුමාකාර පූරුවේ කුසලයක් නිසා සිදුවූවකි. අප ලැබූ මේ වටිනා ජීවිතයේදී ගිහියෙක් ලෙස ආහාරයක් වත් රස කර විනෝද නොවන බමුණු ජීවිතයක් නම් බෞද්ධයා ගෙවිය යුත්තේ බුදු රජානන් වහන්සේට ධර්මය වැරදී තිබිය යුතුය. එය එසේ නොවේ. නිර්මල බෞද්ධයා රස තන්හාව ගැන නිවැරදිව දත යුතුය. ඒගැන පහත සබැඳියෙන් කියවන්න.  


නිර්මල බෞද්ධයාට අනුභවයට සුදුසු නමුත් හැමෝටම ගැටළු සහගත මොකද්ද මේ ත්‍රිකෝටි පාරිශුද්ධ මාංසය කියන්නේ..? 
සීහ සේනාපති සුත්‍රය ඇතුළු සුත්‍රධර්ම ගණනාවක ත්‍රිකෝටි පාරිශුද්ධ මාංසය බෞද්ධයාට කැප බව දක්වා තිබියෙදේ මේ නිඝ්න්ට රැල බුද්ධ වචනය අභියෝගයට ලක්කරයි. එබැවින් නිර්මල බෞද්ධයා මේ ත්‍රිකෝටි පාරිශුද්ධ මාංසය ගැන නිවැරදිව දත යුතුය. පහත පින්තූරය Click කරන්න.
 අදිට්ඨං ... අසූතං ... අපරිසංඛිතං  ලෙස දැක්වූ ත්‍රිකෝටි පාරිශුද්ධ මාංසය


මීට අමතරව ප්‍රාණඝාත කර්මය අල්ප සාවද්‍ය මහා සාවද්‍ය වශයෙන් දෙයාකාර වේ. මරණයට පත් කරන්නාගේ ගුණාගුණ වශයෙන් අල්ප සාවද්‍ය හා මහාසාවද්‍ය වේ. මව හෝ පියා හෝ රහතුන් මරන්නේ මහා සාවද්‍ය ගණයට අයත් වේ. එය ආනන්තරීය පාප කර්මයක් බවට පත් වන්නේ ඔවුන්ගේ ගුණ පක්‍ෂය ඉතා බලවත් බැවිනි. මරනු ලබන සත්වයාගේ ගුණ පක්‍ෂය හීන නම් අගුණ පක්‍ෂය බලවත් නම් එය අල්ප සාවද්‍ය වේ. මරනු ලබන සත්වයන් ගුණ පක්‍ෂයෙන් සම වූ කල්හි ශරීරයෙහි විශාලත්වය මත අල්ප සාවද්‍ය මහා සාවද්‍ය බවට පත්වේ. ශරීරයෙන් විශාල සත්වයකු මරණයට පත් කරන විට මහත් වෙහෙසක් ගත යුතු බැවිනි. ක්‍රෝධයෙන් බලවත් සේ සිත දූෂිත වීමෙන් මහාසාවද්‍ය වේ. ප්‍රාණඝාත කර්මයාගේ විපාකය ඉතා මහත් ය. කටුක වූ දුකකට ප්‍රාණඝාතය කළ තැනැත්තා පත්වේ. ඔවුන් නරකයෙහි ද ප්‍රේත යෝනියෙහි ද තිරිසන් යෝනියෙහි ද උපදවයි. එහිදී බොහෝ වූ දුක් විඳ මනුෂ්‍ය ආත්මයක් ලදහොත් නිතර නිතර රෝගාබාධයන්ට ලක් වේ. අවලක්‍ෂණ ශරීරාවයව ඇතිව උපත සිදුවේ. අපි‍්‍රය වූ පුද්ගලයෙක් වේ. සමාජයෙහි නින්දාවට ලක් වේ. සතුරන් ඇතිවේ. අකාරණයෙහි බියට පත්වේ. අල්පායුෂ ඇත්තෙක් වේ. පරොපක්‍රමයන්ගෙන් මරණයට පැමිණෙන්නේ වෙයි. ප්‍රාණඝාතයෙහි විපාකය මෙපරිදි වේ.

සිත දූෂිත කරගෙන සිදු කරනු ලබන ප්‍රාණඝාතාදී හෝ වෙනත් කුඩා අකුසලයකින් නමුදු ගෙන දෙන විපාකයන් අතිශයින් ඝෝර වූ කටුක වූ අමිහිරි වූ විපාකයන් බවය. ප්‍රාණඝාතාදී අකුසල් කොට මැරීගොස් උපදින දුක් වැඩිම සැප අඩුම තැන සතර අපාය ලෙස හඳුන්වන අතර එයින් ද නරකාදියේ දුක් අධික වන්නාහ. එම නිරය ද කොටස් එකසිය තිස් හයකට බෙදා පෙන්වා ඇත. ඒ එක් නිරයක්වත් අසුරුසනක් ගසන තරම් කාලයක්වත් සැපතක් නොමැත.

මාංස අනුභවය පිළිබඳව මෙම ලිපියද කියවා බලන්න

Saturday, November 5, 2016

බුදු දහම ප්‍රාණ ඝාතයට ලගුකරන නිඝන්ටයින්ගේ බිහිදොර TNL නාලිකාව හා සාමනේර වහන්සේලා






බුදු රජාණන් වහන්සේ පන්සිල් ලෙස දේශනා කලේ කුරු ආගමේ සිට පැවතෙන පන්සිල් පද පහ නොවේ. ඊටද  නිවැරදි අර්ථකථනය ලබා දුන්හ.
නමුත් බුදු රජාණන් වහන්සේ ගේ පංච සීලය ලෙස ගැඹුරු දහමක් දේශනා කළහ. ඒ නම්


  1. ප්‍රහාන සීලය
  2. වේරමනී සීලය
  3. චේතනා සීලය
  4. සංවර සීලය හා
  5. අවිතික්කම සීලයයි.
මෙහි වේරමනී සීලය යනු පව් හතකින් හා අකුසල 3කින් වැළකීමේ සීලයයි. වැලකීම නිසා පවක් සිදු නොවේ. පිනක් හෝ කුසලයක්ද  සිදු නොවේ. එනම් වේරමනී සීලය බුදු දහමේ හරය වන පළමු නිර්වාණයේ එනම් සොතාපන්නයේ අංගයක් නොවන අතර සොතාපන්නයට සෘජු දායකත්වයක් නොදක්වයි. සොතාපන්න මගට කිසියම් සහයෝගයක් ඉන් ලැබේ. තවද ප්‍රාණ ඝාතය මෙහි එක සිල් පදයක් පමණි. අප යතාර්තවාදීව අවභෝධ කර ගත යුතු වන්නේ බෞද්ධයෙකු ලෙස නිවන් දැකීමට වේරමනී සීලය රැකීමෙන් පමණක් කිසිඳු ආකාරයකින් නොහැකි බවයි.
ප්‍රාණ ඝාතයක් තමා අතින් සිදු වුවද නිවන් දැකීමට එය බාදාවක් නොවන බවයි. මෙයින් කීමට උත්සාහ කරන්නේ ප්‍රාණඝාතය කිරීමට අනුබල දීම නොවේ. TNL බිහිදොරේ නිඝන්ටයින්  හා සාමන්ර  වහන්සේ නොකියන යතාතාර්ථය බෞද්ධයාට අවභෝධ කොට දීමයි. 


ප්‍රාණ ඝාතය කිරීම කොතරම් නිවනට බල නොපාන්නේද යන්න අංගුලිමාල තෙරුන්ගේ කතාවස්තුව දන්නා ඕනෑම කෙනෙකු දනී.   ආනන්තාරීය පාප කර්මය දක්වා එනම් තමාගේ අතින් මව හෝ පියා මරණයට පත් වුවද නිවන්  ලැබිය හැකිය. ඊට හොඳම උදාහරණය මුගලන් මහරතන් වහන්සේ ගේ කතා වස්තුවයි. උන්වහන්සේ අරිහත් වී නිවන් දකින්නේ තමා අතින් දෙමාපියන් මරණයට පත්වීම නිසා අවීචි මහා නරකයේ සිට පැමිණ මනු ලොව උපත ලැබීමෙන් අනතුරුවයි. මෙයින් උත්සාහ කරන්නේ ප්‍රාණ ඝාතයට අනුබල දීම නොවේ. මෙම NGO නිඝන්ට නඩය නිර්මල බුදු දහම ප්‍රාණ ඝාතයට ලගුකොට බුදු දහම යනු ප්‍රාණ ඝාතෙන් වැලකීම ලෙස හුවා දක්වා බෞද්ධයාගේ නිවන් මාර්ඝය වසා දමා බෞද්ධයා මස් කන නරක බෞද්ධයින් හා මස් නොකන හොඳ බෞද්ධයින් ලෙස දෙකඩ කරන NGO ක්‍රියාවලිය නවතා දැමීමයි. මස් මාංස ප්‍රධාන ආහාරය කොට ගත් අනෙකුත් ආගමිකයින් අතර අසමගිය වෛරය වැපිරීම තුලින් බුදුදහම පිරිහීම නතර කිරීමයි. බෞද්ධයින් යනු මස් මාළු නොකන ගිහි ජීවිතයේ කිසිඳු වින්දනයක් නොලැබිය හැකි බමුණන් කොටසක් ලෙස තරුණ පරපුරට දැක්වීම නිසා ටිකෙන් ටික බුදු දහමෙන් තරුණ තරුණයින් ඈත්වීමෙන් වැලකීමයි. මස් මාළු කන සියලු  දෙනා බුදුදහමෙන් ඈත්වීම වැළැක්වීමයි. මස්මාලු කන සියලු බෞද්ධ අබෞද්ධ සියලු දෙනා බුදු දහම වෙත ආකර්ශනය කරගැනීමයි. බුදු දහමින් ඈත්වීම වැලකීමයි. 

බිහිදොරට පැමිණි සමිත නම් වූ  මෙම සාමනේර වාහන්සේ අනෙකුත් සියලු ආගම් යාග හෝම ඇදහිලි පමණක් ඇති මනස සමග කිසිඳු ගනුදෙනුවක් නැති ඇදහිලි ලෙස පහත් කොට දක්වයි. ඔවුන් හා බෞද්ධයින් අතට වෛරය වපුරයි. නමුත් එය එසේ නොවේ. බුදු රජානන් වහන්සේ පහලවීමටත් පෙර සිට සිත දියුණු කරන ලද ශාස්ත්රූන් සිටි ආගම් කොතෙකුත් තිබුණි. අසිත තවුසා පවා එවැන්නෙකි. සිත දියුණු කොට ධ්‍යාන ලැබීමට බුදු දහම අවශ්‍ය නැත. අදටත් සිත් දියුණු කිරීමෙන් චේතෝ විමුක්තිය ලබා දෙන ආගම් අතිශය බහුතරයක් ඇත. හින්දු කතෝලික ආගම් එවැනි ප්‍රධාන ආගම්වේ. 

බිහිදොරට මෙතෙක් පැමිණි කිසිඳු සාමනේර වහන්සේ නමක් බුදු දහමත් අනෙකුත් ආගම් අතරත් ඇති වෙනස නිවැරදිව පැහැදිලි කලේ නැත.

බුදු දහම අනෙකුත් දහම වලට ඉහලින් සිටින්නේ සිත දියුණු කිරීම නිසා පමණක් නොවේ. සිත ටිකින් ටික දියුණු කරන අතරම මාර්ඝ ඵල ලැබීමේ ක්‍රම වේදය අවබෝධ කර දීම නිසයි. මාර්ඝඵල ලැබීමේ ක්‍රමවේදය ලොව පවතින කිසිදු ආගමක නැත. මෙයයි බුදු දහමේ මූලික වෙනස. මගඵල ලැබීමේ ක්‍රමවේදය පෙන්වා දීම බුදු දහම ප්‍රාණ ඝාතය ට ලඝු කිරීමෙන් කල නොහැක. ප්‍රාණ ඝාතය නොකර සිටීමෙන් පෙර පින් තිබුනොත් දිව්‍ය ලෝකයේ අසුනක් වෙන්කර ගැනීමේ හැකියාව නම් ඇත. එය බුදු දහමේ අරුත නොවේ.

නියම නිර්මල බෞද්ධයෙක් නම් ඉහතින් දක්වන ලද බුදුන්වහන්සේ දේශනා කරන ලද පංච සීලයම වටහාගෙන එහි ප්‍රායෝගිකව යෙදිය යුතුය. එනම් පන්සිල් පද පහ පමණක් නොවේ. තවද වේරමනී සීලයට සුරාමේරය අයත් නැත. සුරාව ගැන බුදුන් වහන්සේ දක්වන්නේ පරාභව සුත්‍රයේ හා මහාමංගල සුත්‍රයේ පමණි. ඒ කෙලෙස් 1500න් එකක් ලෙසද නොවේ. පිරිහීමේ කරුණක් ලෙසයි.

බුදු රජාණන් වහන්සේ කෙනෙකු ලොව පහළවන්න කුමක් සඳහාදැයි පහද දැක්වෙන ගාථා පාඨය කියවීමෙන් දැන ගන්නා නිර්මල බෞද්ධයා මෙම මිත්‍යා දෘෂ්ඨිකයින්ට නැවතත් හසු නොවනු ඇත.


නහි සීලවතන් හේතු - උප්පන්ජන්තී තතාගථා
අට්ඨාක්කරා තීනි පාදා - සම්බුද්ධෙන පකාසිතා
බුදුන් කෙනෙකු ලොව පහල වන්නේ සීලය ගැන
හේතු  පහදා දීමට නොව, අකුරු අටකුත් පද තුනකුත් පහදා දීමටය

අකුරු අට නම් - ච තු අ රි ය ස ච ච - වේ.
පද තුන නම අනිච්ච දුක්ඛ අනත්ත වේ.

බුදු දහමේ පදනනම ප්‍රාණ ඝාතයවත්  මස් මාංසයවත් නොවන බව මෙයින්ම පැහැදිලිය. නිර්මල බුදු දහමේ පදනනම චතුරාර්ය සත්‍යයි. තිලක්ඛනයයි. අන් සියලු ආගම් වලින් වෙනස් වන්නේ මාර්ඝ ඵල ලැබීමේ ක්‍රමවේදය නිසයි. නිවන් ලැබීමේ මග නම් පංච උපාදානස්ඛන්දය පිලිබඳ තිලක්ඛනයට අනුව ගැලපීමට පුරුදු පුහුණු කිරීමයි. සුත්‍ර පිටකය, අභිධර්ම පිටකය හා විනය පිටකයේ ඇතුලත් අසුහාරදහසක් වූ ධර්මස්ඛන්ධය අනුගත කර තිබෙන්නේ මගඵල ලැබීම සඳහායි. කේන්ද්‍රගත වන්නේ තිලක්ඛනය, චතුරාර්ය සත්‍ය හා පංච උපාදානන්ඛන්ධය වෙතයි. මෙහිදී පළමු නිර්වාණය වන සෝතාපන්න වීම සඳහා ප්‍රාණඝාතය හෝ මස් මාළු නොකෑම කිසිඳු බලපෑමක් නොකරයි. මෙයින් කියන්නේ ප්‍රාණඝාතයට අනුබල දීම නොවේ. කල යුත්තේ සක්කාය දිට්ඨිය, විචිකිච්චාව හා සීලබ්භත පරාමසයෙන් වැලකීමයි. සෝතාපන්න වූ විට ටිකෙන් ටික අනෙකුත් සියලු අකුසල සිත් දුරුකොට මීළඟ මගඵල ක්‍රමානුකූලව ආයාසයකින් තොරව ලැබීමට පටන් ගනී. නියත නිර්මාංසය සීලබ්බත පරාමාසයකි. නිවන පමා කරන්නකි. මස් කෑම හෝ නොකෑම අන්තවාදීව නොකළ යුතුය. මස් කැබැල්ලක සතෙකු දැකීම නියත මිත්‍යා දෘෂ්ඨියකි. ප්‍රාණය නිරුද්ධ වූ මස් කැබැල්ලේ ඇත්තේ සතර මහා ධාතු පමණි. ඒ ගැන දැන ධාතු මනසිකාරය කිරීම නිවන් මගට ආධාරකයකි. ත්‍රිකෝටි පාරිශුද්ධ මාංසය අනුමත කොට ඇත්තේ එබැවිනි. මේ සරල ධර්මයකි. මස් මාංස පිලිබඳ රස තන්හාව ඇතිනම් අනාගාමී මාර්ඝයෙදී එය අඩුවී අනාගාමී ඵලය ලැබීමෙන් සම්පූර්නයෙන් දුරුවේ. ඒ දස සංයෝජන ධර්ම වලට අනුව කාමරාඝ පටිඝ මුළුමුනින් දුරුවන්නේ අනාගාමී ඵලය ලැබීමෙන් පසුව නිසායි.    

චතුරාර්ය සත්‍යත් තිලක්ඛනයත් යන දෙක නිවැරදිව අසා දැන පුරුදු පුහුණු කර සිත ධමනය කරන ලද බෞද්ධයා මුළු බුද්ධ සාසනයම දනී.

සබ්බ පාපස්ස අකරනං - සියලු පව් නොකිරීම (සියලු පව් ප්‍රාණඝාතය පමණක් නොවේ)   

කුසලස්ස උපසම්ම්පදා - කුසල් වැඩීම 
සචිත්ත පරියෝ දපනං - සිත පූර්ණ වශයෙන් ධමනය 
ඒ තං බුද්ධාන සාසනං - බුද්ධ සාසනයයි. 
ලෙස දැක්වූයේ මෙයයි.

මේ ටික පුරුදු පුහුණු කිරීම පහසු නොවූවද මේ ටික කුරු ආගමේන් ලැබුන පන්සිල් පද පහටටත් ප්‍රාණ ඝාතයටත් ලඝු කොට මෙකල නිඝන්ටයින්  විනාහ කරන්නේ නිර්මල බුදු දහමයි.

මොවුන් කිසඳු සමාවක් දිය නොහැකි ආකාරයෙන් බුදු දහම පෙනි පෙනී විකෘති කරයි.

බිහිදොරේ කරුණු දක්වන ඉහත වීඩියෝවේ සමිත නම්වූ සාමනේර වහන්සේගේ දේශනාවට සාවදානව සවන් දෙන්න. ඉච්ච හා මච්චරිය ගැන පවසයි. මේ කියන්නේ පට්ට පල බොරුවකි.

ඉච්ච් යනු බුදු දහමේ ඉතාම ප්‍රබල ලෙස අර්ථ දක්වන ධර්ම පරියායකි. ඒ බුදු කෙනෙකු පමණක් දේශනා කරන තිලක්ඛනයේ ඉච්ච සුඛ අත්ථ එනම් අනිච්ච දුක්ඛ අනත්ථ යන තිලක්ඛනයේ ද්වතාවයයි. ඉච්ච යනු පංච උපාදානස්ඛන්ධය තමා වසඟයේ පවත්වා ගත හැකියි එනම් තමා කැමති ලෙස පවත්වාගත හැකියි සිතන පෘතග්ජනයා ගැන කියවෙන බුද්ධ වචනයයි.

අනිච්චානු(අන්+ඉච්ච) පස්සි විහරති නිච්ච(පංච උපාදානස්ඛන්දය තමා වසඟයේ පවත්වාගත හැකියි) සංඥා පජාහති

දුක්ඛානු පස්සී විහරති සුඛ සංඥා පජාහති
අනත්තානු පස්සී විහාරත් අත්ථ සංඥා පජාහති

යනුවෙන් දේශනා කලේ මෙම ඉච්චා අතුලත් තිලක්ඛනය ධර්ම පරියායයි.


ඉච්ච හා බැඳුනු මාහා ධර්ම පරියාය නිසා එය ධර්මධර භික්ෂුවකට කිසිඳු විටෙක වරදින වචනයක් නොවිය යුතුය. පටි+ඉච්ච+සංඋප්පාද යනු පටිච්ච සමුප්පාදයයි. එනම් හේතුඵල ධර්මයයි. මෙය බුදුදහමේ මූලිකම හරයයි.  මෙහි දේශනය කරන සාමනේර වහන්සේ මෙම මූලික බුද්ධ වචනයට සම්පූර්ණම වැරදි අර්ථයක් දේ. ඊර්ෂ්‍යාව ඉච්ච ලෙස දක්වයි. මෙය මුළුමුනින්ම බුදු දහම වරදවා මහජනතාවට ඉදිරිපත් කිරීමකි. විකෘති කිරීමකි. සංඝබේද සුත්‍රයට අනුව මීට වඩා ආනන්තරීය පාපකර්මයක් නොමැත. ඊර්ෂ්‍යාව නම් ඉස්ස යන්නයි. මෙය චෛතසිකයකි. මෙහිදී කරන ප්‍රකාශය අත්වැරදීමක් ලෙස ගෙන සමාව දිය නොහැකිය. ඊට හේතුව මුළු බුදු දහමම පදනම් වන තිලක්ඛනයේ වචනයක් වරදවා ප්‍රකාශ කර ප්‍රසිද්ධ මාධ්‍යක ඉදිරිපත් කිරීම කිසිසේත් සමාව දිය නොහැකි ධර්මය විකෘති කිරීමක් නිසායි. සාමනේර වහන්සේගේ ධර්මය තමා විසින් පුරුදු පුහුණු නොකරන බවට මහජනතාවට ප්‍රත්‍යක්ෂ කිරීමකි. මෙය තමා පුහුණු කිරීමකින් තොරව කටපාඩම් කරගත් ධර්මය දෙසුමකි.
මොවුන් මුළු බුදු දහමම ප්‍රාණ ඝාතයට ලඝූ කර බොරු දේශනා කරන විට මෙවැනි වැරදි සිදු වීම වැළැක්විය නොහැකිය.

තවද මුළු බුද්ධ දේශනාවම කුසල අකුසල මූල මත එනම් රාග ද්වේශ මෝහ හා වීතරාග වීතද්වේශ වීතමෝහ මත පදනම් වී ඇති අතර එය මෙම සාමනේර වහන්සේ පවසන පරිදි  ඉරිසියාව එනම් ඉස්ස මත හා මච්චරිය හෙවත් මසුරුකම මත පමණක් පදනම් වී නොමැත. මෙම දේශනාව අසන විට එවැනි අදහසක් මහජනයාට ඇතිවේ.

තවද පන්සලේදී ප්‍රඥාව ලබා දෙන බව කියයි. ප්‍රඥාව එසේ ලබා දිය හැක්කක් නොවන බව යන්තම් බුදු දහම දන්නා ඕනෑම කෙනෙක් දනී. එය සත්තිස් බෝධි පාක්ෂික ධර්ම වල එන ඉන්ද්‍රීය බල එනම්
ශ්‍රද්ධා බල
වීර්ය බල
සති බල පරතෝඝෝෂක ප්‍රත්‍යෙන් එනම් සත්පුරුෂ ඇසුරෙන් දැන  තමා විසින් වඩවා ගත් විට
සමාධි බල හා ප්‍රඥා බල ලෙස තමා තුල ඉබේම වැඩෙන ධමතාවයන් දෙකකි. ප්‍රඥා බල ලැබෙන්නේ චතුරාර්ය සත්‍ය අසා දැන ප්‍රගුණ කිරීමෙන්නි. එසේ ප්‍රඥාව ලබා ගත හැක්කේ සුතා, දතා, විචතා, පරිචිතා, මනසිකරෝතීවා හා විප්පටියුත්තා ලෙස චතුරාර්ය සත්‍ය ප්‍රගුණ කිරීමෙනි.

මෙවැනි සරල දේ වැරදියට දේශනා කිරීම ප්‍රධාන ජන මාධ්‍යකදී සුදුසු නොවන්නේ නිර්මල බුදුදහම ගැන මහජනයා වැරදි වැටහීමක් ලබන බැවිනි.


තවද මෙම දෙශානාවේ වැරදි රාශියකි. නමුත් ඒවා මෙහි නොකියන්නේ උඩබලාගෙන කෙල ගැසිය නොහැකි නිසාය.

මෙම නිඝන්ටයින්ගේ බිහිදොර වැඩසටහනට ධර්මධර භික්ෂූන් වහන්සේ නොපැමිණේ. කොහෙන් හෝ සොයා ගත් කට හැකර දේශපාලන සාමනේර වහන්සේලා පමණක් පැමිණේ. එසේ සිදුව ඇත්ත මොවුන්ගේ ධර්මය ප්‍රාණඝාතයටත් බුදු දහම පවට හා පිනටත් ලඝුකොට දැක්වීම සංඝ ප්‍රජාව පිළිනොගන්නා නිසාවෙනි.



නිර්මල බෞද්ධයිනි ප්‍රවේසම් වන්න. බෞද්ධ නොවූ අනෙකුත් ආගමිකයිනි බෞද්ධයින් සමග ගැටුම් ඇති කර නොගන්න. මොවුන්ගේ පටු අදහස නිමල බුදු දහම නොවේ. NGO ධන කන්දරාවයි. ක්‍රමානුකූලව පෝෂණය නැතිකොට තරුණ බෞද්ධ ප්‍රජාව විනාශ කිරීමයි. ආගමික සංහිඳියාව නැති කිරීමයි. 

Thursday, October 20, 2016

බෞද්ධයා නොදත් නිර්වානගාමී පංච සීලය

කිං සීලං? 
පහාණ සීලං 
වේරමණී සීලං 
චේතනා සීලං 
සංවර සීලං 
අවිතික්කම සීලංතී!

අද අප සමාදන් වන පංච සීලය බුදුරජාණන්ගේ කාලයටත් පෙර සිට පැවතුනි. එය කුරු ආගමේ හඳුන්වාදීමකි. මෙහි කමෙසුමෙච්චාචාරා හා සුරාමෙරය යන සිල්පද වලට බුදුන් වහන්සේ බෞද්ධ අර්ථ කථනය නිවැරදිව ලබා දෙන ලදී. එම සීලයද නිවන් මගට යම්කිසි දායකත්වයක් දක්වයි. එය වේරමණී හෙවත් වැළකීමේ සීලය ලෙස දක්වා තිබේ. නමුත් ඒ නිවන් මග නොවේ. නිවනට මග වන්නේ බුදුන් වහන්සේ විසින් හඳුන්වාදෙන ලද පංච සීලයයි. 


ආර්ය පුද්ගලයාගේ හෙවත් සෝතාපන්න මාර්ඝයට අවතීර්ණ වූ පුද්ගලයාගේ හා සෝතාපන්න පුද්ගලයාගේ  පංච සීලයයයි ඉහත ගාථාවෙන් දැක්වූයේ.

කළ්‍යණ මිත්‍ර ඇසුරකින් සද්ධර්මය ශ්‍රවණය තුලින් තම තමන්ගේ නුවණින් මෙනෙහි කොට ධර්මාවබෝධය ලබන තැනැත්තා හට ත්‍රිලක්ෂණය වැටහී මේ ලෝකය අසාර ලෙස දකී.  ඒ පුද්ගලයා හට පරපත්‍ය රහිතයි හෙවත් අන්‍ය ආධාර අනවශ්‍යයයි දස මාර සේනා පැමිණියත් එම පුද්ගලයා නිවනින්ම සසර කෙලවර කිරීම අනිවාර්යයි. ඔහු ආපසු හැරවීමට හේතු නොමැති බව බුදු පියාණන් වහන්සේ ‍දේශනා කොට තිබේ.  මෙවැනි පුද්ගලයින්ගෙන් ලෝකයට කිසිවිටක අවැඩක් සිදුවන්නේද නැත. 

පහාන සීලය: මෙ‍ම පුද්ගලයා‍ තුල සතර අපාගත වීමට නියමිත යම් වැඩපිලිවෙලක් ති‍බෙන්නේද එවැනි වැඩපිලිවෙලක් කිසිදිනක ඒ සිත තුල හටගන්නේ නැහැ.  එය පහ වූවා. පහ වූවාමය.  නැවත නොනැගේ.  එයයි පහාන සීල ලෙසින් පෙන්වා දුන්නේ.

වේරමනී සීලය: එලෙසින් සතර අපාගත වීමට හේතුවන යම් වැඩපිලිවෙලක් ඉන්පසු රමණය කරමින් හෙවත් ඇසුරුකරමින් නැවත එවැනි දේ ඇසුරු කිරීමට එම පුද්ගලයාට යෙදෙන්නේ නැහැ.  එය වේරමණී සීලයයි.

චේතනා සීලය: සතර අපාගත වීමට හේතුවන යම් පාප සිතුවිල්ලක් ඇත්ද සෝතාපන්න ආර්ය ශ්‍රාවකයාගේ සිතෙහි කෙදිනකවත් හට ගන්නේ නැහැ.  එය චේතනා සීලයයි. 

සංවර සීලය: සංවර සීල ලෙසින් පෙන්වා දී තිබෙන්නේ එලෙසින් සතර අපාගත වීමට හේතුවන පාපයන් කිරීම තුලින් ඇතිවන යම් අසංවරතාවයක් ඇත්ද ඒ සිතෙහි හටගන්නේ නැහැ යන්නයි. 

අවිතික්කම සීලය: මෙම සෝතාපන්න ආර්ය ශ්‍රාවකයා කෙදිනක හෝ නිවන් අවබෝධය තුලින් මේ සසර ගමන කෙලවර කරන තුරු මේ ලෙසින් කියන්නා වූ සීල ගුණය බිදෙන්නේ නැහැ... අත්හැරෙන්නේ නැහැ... එය ප්‍රතික්‍රමණය හෙවත් ඉවත්වී යන්නේ නැහැ කියලා අවිතික්කම සීල ලෙසින් පෙන්වා දුන්නා.

මෙන්න මේ කියන පංච සීලයෙන් යුක්ත සෝතාපන්න පුද්ගලයා අරිය කාන්ත සීලයෙන් යුක්තයි.  මෙන්න මේ ලෙසින් පෙන්වා දෙන පංච සීලය සමාදන්විය නොහැකියි යන්න ඔබටම වැටහෙනවා ඇති.  සතර අපාගත වීමට නියමිත වැඩපිලිවෙල මිස සියළු පවින් නිදොස්වූ පුද්ගලයෙක් ලෙස මෙහිදී සෝතාපන්න පුද්ගලයා හදුන්වාදී  නොමැති බව ඔබ විසින් අවබෝධ කරගත යුතුමය.  බුදු පියාණන්ගේ ප්‍රතිමා අසලට ගොස් හෝ ගරුතර සංඝරත්නය අසලදී හෝ කොතැනකදී හෝ වාක්‍ය පහක් කටපාඩම් කරගෙන ඒ තුල ගත කරන කාලය තුල සමාදන් වන වත තුලින් මෙම සීලය නොපිහිටන බවද ඔබ විසින්‍ ඔබේම මනසින් විමසා දත යුතුය. 

Saturday, October 15, 2016

බෞද්ධයා මුලා කරන ආයුෂ අඩුකරන රස තන්හාව


ආහාර කෙරේ රස තන්හාව මාහා පාපයක්ද...
මේක නිවවනට බාදාවක්...
බෞද්ධයා ආහාර ගැනීමේදී අනිත්‍ය මෙනෙහි කරමින් කන්න ඕනෙද...?
නිවන් මග යන නිර්මල බෞද්ධයාට රසවත් ආහාර වේලක් ගැන හිතන්න බැරිද? 
නිවැරදිව දැන ගනිමු...

රස තන්හාව කුමක් ද යන්න නිවැරදිව තේරුම් ගැනීම එතරම් බැරෑරුම් ප්‍රශ්නයක් නොවෙයි. 

අපේ බෞද්ධයින්ට බුදු දහම ගැන හරි අවබෝධය තවමත් මදි. මස් මාළු කනකොට රස තෘශ්නාව ඇතිවෙනවා එය විශාල පවක්. මස් මාළු කන්නේ පෙරේතයෝ .. මේ වගෙත් සමහර අය හුවා දක්වනවා.     

රස තෘෂ්ණාව ඇති වන්නේ මස් මාළු වලට පමණද? මෙහෙමත් ප්‍රශ්නයක් තියෙනවා.
ඕනෑම රසවත් ආහාරයක් අනුභව කරන විට අනිත්‍ය මෙනෙහි නොකලොත් නිවන් මග ඇහිරෙනවා. මේ තවත් සමහර අය හිතන විදිය. 

මස්මාලු ආසාවෙන් කෑම පෙරේත කමක්. මීපැණි දාපු අයිස් ක්‍රීම් එකක් එහෙම කෑවට පෙරේත කමක් නෙවෙයි..

මේ පරස්පරවිරෝධිතාව තමයි බුදුදහම ගැන අද සමාජගත කර තියෙන තත්වය.

මීට ධර්මානුකූල පිළිතුර මේ විදියට ආරම්භ කරමු. දස සංයෝජන ධර්ම වලට අනුව රස තෘෂ්ණාව සම්පූර්ණයෙන් නැතිවෙන්නේ අනාගාමී තත්වයේදී. කෑම කන්නේ අනිත්‍ය හිත හිතා නම් කවදාවත් ගිහියෙකුට ආහාරයක් රස කරලා කාල විනෝද වෙන්න සතුටු වෙන්න බෑ. මොකද නිවන් යන්න බැහැනේ. එතකොට ගිහි බෞද්ධයෝ ඉන්න ඕනේ බමුණෝ වගේ. මේක මොන තරම් විහිළු කතාවක්ද? සර්වඥතා ඥානයෙන් හෙබි අප මහා බුදු රජාණන් වහන්සේ මේ වගේ ගිහි සමාජයට නොගැලපෙන පරස්පර විරෝධී දහමක් දේශනා කරයිද? 

බුදු දහම විහිළුවක් බවට පත් කරලා. රස තෘෂ්ණාව ගැන සෑම බෞද්ධකම හරියට ඉගෙන ගන්න ඕනේ මේ නිසයි. එහෙම නොවුනොත් මහා විනාශයක් මේ බුදු දහමට වෙන්නේ. බෞද්ධයාට සතුටින් ගිහි ජීවිතය ගත කරන්න බැරිවෙනවා. අඩු තරමේ රස කරලා අඹ ගෙඩියක්වත් කන්න මේ අසෘතවත් බෞද්ධයාට බැරි වෙනවා.

රස තෘෂ්ණාව පිලිබඳ සරල සිද්ධාන්තය මොකද්ද? මේක ලෙහෙසියෙන්ම තේරුම් ගන්න. දස සංයෝජන ධර්ම දෙස බලන්න.
පහත රූප සටහන විශාල කර බලන්න.


ඉහතින් දැක්වෙන රූපයේ ඇති දස සංයෝජන වල කාමරාග මුළුමුනින්ම ඉවත් වන්නේ අනාගාමී තත්වයේදී බව දකින්න. රස තෘෂ්ණාව ඇතුලත් වන්නේ  කාමරාග චෛතසික ඝණයටයි. එබැවින් රස තෘශ්නාව මුළුමුනින්ම ඉවත් වන්නේ අනාගාමී වීමෙන් පසුව බව පැහැදිලි වනු ඇත.

මෙම දස සංයෝජන ධර්මවල 5 කෙරෙහි අවධානය යොමු කරන්න.
1). සක්කාය දිඨිය - සබ්බ කය මම/මගේ/ මට අයිති ලෙස ගැනීම. සෝතාපන්නයෙදී මුලුමුනින්ම දුරු වේ.

2) කංකා විචිකිච්ජා - තෙරුවන් ගැන, පෙර භව සහ පසු භව ගැන සැක දුරුවිම හා සිතේ තැන්පත්ව තිබූ කෙලෙස් වලට වහල් වීම. - සෝතාපන්නයෙදී මුලුමුනින්ම දුරු වේ

3) සීලබ්බත පරාමාස - දැඩි සිල් ව්‍රත වලින් නිවණ් ලැබිය හැකි බව විශ්වාස කිරීම (උදා: දුෂ්කර ක්‍රියා කිරීමෙන් නිවන සොයා ගත හැකි බව, නිර්වස්ත්‍රව සිල් රැකීමෙන් නිවන ලබා ගහට හැකියි සිතීම, නිර්මානසය) - සෝතාපන්නයෙදී මුලුමුනින්ම දුරු වේ.

4) පටිඝ - තරහ වයිරය ක්‍රෝදය - සෝතාපන්න වුවද මුළුමුනින් දුරු නොවේ.

5) කාමරාග - කැමති දේ ලබන කාම ලෝකයන්හි ඉපදීමට ඇති ආශාව (එනම් මිනිස් සහ දිව්‍ය ලොකයන්හි ඉපදීමට ඇති ආශාව) -
කාමරාග සෝතාපන්න වුවද මුළුමුනින් දුරු නොවේ. 


රස තෘෂ්ණාව අයත් වන්නේ මෙම කාමරාග  සංයෝජනයටයි

සෝතාපන්න මාර්ගයට අවතීර්ණ වීමට රස තෘෂ්ණාව කිසිඳු බාදාවක් නොමැත. මේ ගැන හොඳින් තේරුම් ගැනීමට නම් මේ ටිකත් කියවන්න.
සොතාපන්නය යනු පළමු නිර්වාණයයි. සොතාපන්න වීම ඵලය වන අතර සෝතාපන්න මාර්ඝය එහි ගමන් මගයි. සෝතාපන්න මාර්ගයට අවතීර්ණ වූ පුද්ගලයා

1) සුතා, 2.) දතා, 3) විචතා 4) පරිචිතා 5)මනසි කරෝතීවා
යන තුනෙන් ලඟා කරගෙන ඇත්තේ පළමු දෙක පමණි.

සත්පුරුශයෙකුගෙන් ධර්මය ඔහු ශ්‍රවණය කර අසාදැනගෙන තිබේ එනම් "සුතා" වේ. ඉන්පසු ඔහු ධර්මය දකි . එනම් ධර්මය නැවත නැවත සිතින් මෙනෙහි කිරීම නිසා එනම් යෝනිසෝ මනසිකාරය කිරීමෙන් ධර්මය දැක ඇති නිසා "දතා" වේ. නමුත් ඔහු එය තම සිත තුල පුරුදු පුහුණු කිරීම මදි නිසා "විචතා, පරිචිතා, මනසි කරෝතීවා" හෙවත් කරන තත්වයන්ට පත්ව නොමැත.

සෝතාපන්න මාර්ඝයට අවතීර්ණ වන මෙම පුද්ගලයා ධම්මානු ධම්ම පටිපදාව එනම් සිතින් ධර්මයේ හැසිරෙන ආකාරය පුරුදු පුහුණු කරයි. නමුත් එය නිරන්තරයෙන් ස්වාභාවිකව නොවේ. ආයාසයෙනි. මෙය වීර්ය චෛතසිකය වැඩීමයි. නමුත් ඔහු නිරන්තරයෙන්ම ස්වාභාවිකව සිතින් ධර්මයේ හැසිරෙන තත්වයට පත්වී නොමැත. ඔහු කාමරාග පටිඝ ඇතුළු පහලින් ඇති සියලු සංයෝජන ඔහු සතුව ඇත. නමුත් ඔහු පළමු නිර්වාණය වන සොතාපන්නය ලැබීමේ මාර්ගයට අවතීර්ණ වී ඇත. දින හතත් වසර හතක් ඇතුලත අවශ්‍යනම් සෝතාපන්න වීමේ අවස්තාව උදාකරගෙන ඇත.

සෝතාපන්න වීමට පෙර රස තන්හාව තිබුනද නොතිබුණද සෝතාපන්න වීමෙන් පසු එය ක්‍රමානුකූලව ටිකෙන් ටික අඩුවේ. සකෘදාගාමි මාර්ගයේද, සකෘදාගාමී ඵලය ලැබීමෙන්ද තවදුරත් රස තන්හාව අඩුවී අනාගාමී ඵලය ලැබීමෙන් පසු නැත්තටම නැතිවී යයි. මේ වනවිට ලැබෙන ඕනෑම ආහාරයකින් ජීවත් වීමට චිත්ත ශක්තිය ලැබී තිබේ. පෝෂණයට අදාළ මූලධාතු ලැබෙන ඕනෑම ආහාරයකින් නිපදවා ගනී. 

6,7,9,10 අවශ්‍ය නම් කියවන්න. වැදගත්ම දේ දැන ගැනීමට අවසාන පරිච්චේදය දෙක කියවන්න.

6) රූප රාග - රූපයක් සහිත බ්‍රහ්මලෝකයන්හි යාමට ඇති ආශාව

7) අරූප රාග -රූපයක් රහිත බ්‍රහ්මලෝකයන්හි යාමට ඇති ආශාව වීම

8)මාන - ත්‍රිවිද මාන, එනම් තමන් අන්‍යයන්ට වඩා උසස්ය, පහත්ය, නැතිනම් අන්‍යයෙකු හා සමය යන මතය දුරු වීම - අනාගාමී වුවද මුළු මුනින් දුරු නොවේ.

9) උද්ධච්චය - සිතේ නොසන්සුන්තාවය

10) අවිදය්‍යා - කෙටියෙන් කියතොත් මෝහය දුරු වීම, එනම් මේ ලෝකය දුකය , ඉපදිම දුකය , ලෙඩවීම දුකය , මහලු වීම දුකක්ය, මරණය දුකය බව වැටහීම , මෙ සියලු දුකින් මිදිය හැකි තැනක් ලොකයේ හෝ විශ්වයේ නැති බව

තමා රිසි ලෙස ආහාර ගෙන එයින් වින්දනයක් ආශ්වාදයක් ලැබීම සෝතාපන්න මාර්ඝයට අවතීර්ණ වීමට කිසිඳු බාදාවක් නොමැති බව නිර්මල බෞද්ධයා දනී. ඒ රස තෘශ්නාව පිලිබඳ නිවරදී ධර්මය ඔහු දන්නා බැවිනි. රස තෘෂ්ණාව තමාට ඇතිවූ බව ඔහුට දැනේ. 

චිත්ත ශක්තිය හොදින් දියුණු කල පසු ආහාර නැතිව වුවද බොහෝ කල් ජීවත් විය හැකිය. පෝෂ්‍ය පදාර්ථ ආහාරයෙන් නොලබා ජීවත් වීමට තරම් ගිහි ජීවිතයේදී චිත්ත ශක්තිය ප්‍රමාණවත් නොවේ. එබැවින් නිවැරදි සංඝටක ශරීරයට ලැබෙන පරිදි පෝෂ්‍ය දායක අහාර ගත යුතුය. එබැවින් එය රස තන්හාවක් ලෙස දැක්විය නොයුතුය. ඒ නිවනට බාදාවක් නොවන නිසාය. එබැවින්  රස තෘෂ්ණාව හුවා දක්වමින් හෝ වැරදි අවබෝදයකින් චිත්ත ශක්තිය දියුණු නොකරන ලද ගිහි ජීවිතයේදී, පෝෂ්‍ය පදාර්ථ සහිත ආහාර අනුභවය ප්‍රතික්ෂේප නොකරයි. එනිසා ඔහු ගිහි ජීවිතයේ ආයුෂ අඩු කර නොගනී. පරමායුෂ ලබයි. නිරෝගීව ලබා ගන්නා පරම ආයුෂ සෝතාපන්න වීම සඳහාම යොදා ගනී.

රස තෘෂ්ණාවට හසුවන දේ ප්‍රතික්ෂේප කොට කරෝතීවා තත්වයට පත්විය යුත්තේ සෝතාපන්න වීමෙන් පසුව සකෘදාගාමී මාර්ගයට එළඹීම සඳාහා බව දනී. රස තෘෂ්ණාව පහල වන්නේ මස් මාළු කිරි බිත්තර වලට පමනක් නොවන බවත් අනෙකුත් ඕනෑම ආහාරයකට එක සමාන ලෙස රස තෘශ්නාව පහළවිය හැකි බව දනී. රස තෘෂ්ණාව පළමු නිර්වානය වන සොතාපන්නයට කිසිඳු බාදාවක් නොවන බවත් ප්‍රත්‍යක්ෂ කොටගෙන තිබේ. ඔහු නිර්මාංස වෘතය වැනි නිඝන්ට මිත්‍යා දෘෂ්ඨිනට නොවැටේ. හිතුන විට ඕනෑම ආහාරයක් අනුභව කරන අතර රස තෘෂ්ණාවක් පහලවූ විට ඒ බව දනී. එසේ දැන ඉන් ලැබෙන උපරිම ආශ්වාදය ලබයි. නමුත් අවශ්‍ය විටදී රස තන්හාව ප්‍රහීන කරන විදර්ශනා භාවනා වල නියැලෙ. එනම් මැදුම් පිළිවෙත අනුගමනය කරයි. මෙලෙසින් ඔහු කිසිවිටෙකත් සොතාපන්නයට බාදාවක් වන සීලබ්බත පරාමාසයට නොවැටේ.

Wednesday, October 12, 2016

පින් පව් හා කුසල් අකුසල් අතර වෙනස හඳුනා ගනිමු. මස් මාළු අනුභවය පිලිබඳ දෘෂ්ඨිය නිවැරදි කර ගනිමු

අදිට්ඨං කියන්නේ සතෙකු මරනවා දැකීම නොවෙයි. දැකීම යන්න සඳහා මාඝදී වචනය දස්සනෙන යන්නයි. මෙතන "දස්සනේන" එනම් දැකීම කියන වචනය භාවිතා කරලා නැහැ. දිට්ඨි කියන්නේ  දෘෂ්ඨිය. එනම් මාංස අනුභවය පිළිබඳව දෘෂ්ඨිගත වීම හෙවත් විවිධ දෘෂ්ඨි වල එල්බ ගෙන සිටීම. එවිට අදිට්ඨං යනුවෙන් විස්තර වෙන්නේ ආහාරය පිළිබඳව එසේ වැරදි දෘෂ්ඨි වල එල්බ ගෙන නොසිටීම යන්නයි. කෙටියෙන් විස්තර කළහොත්, ඕනෑම සත්වයෙකුගේ මරණය කර්මඵල අනුව සිදුවන බව දැන ගැනීමයි. එසේ මරණයට පත්වී ප්‍රාණය නිරුද්ධ වූ පසු එම මස් කැබැල්ලක සතෙකු නොදැකිය යුතු බව ප්‍රත්‍යක්ෂ කොට ගෙන සිටීමයි. එතැන ඇත්තේ සතරමහා ධාතු පමණක් බව අවභෝද කොට ගෙන සිටීමයි. නාම කොටස ඉවත්ව රූප කොටස පමණක් මස් කැබැල්ල තුල ඇතිබව අවභෝද කරගැනීමයි.

"චේතනාහන් භික්කවේ කම්මං වදාමි - භික්ෂුණි කර්මය නම් චේතනාවමය".

පව්-පින් කුසල්-අකුසල් ලෙස දැක්වෙන දස කුසල්-අකුසල්  සිදු කරන්නේ සිතින් කයෙන් හා වචනයෙනි. මෙහිදී පව්-පින් සිදු කරන්නේ කයෙන් හා වචනයෙන් වන අතර අකුසල-කුසල සිදු කරන්නේ චෛතසිකවලිනි. මෙවැනි චෛතසික 1500 කි.  

එබැවින් එක් අයෙකු විසින් කරන පව-පින හෝ කුසල-අකුසලය තව කෙනෙකුට හුවමාරු කල නොහැකිය. පින්-පව් හා කුසල්-අකුසල් තවමත් බෞද්ධයා පටලවාගෙන සිටී. පින් කිරීමෙන් පසු එම පින් අනුමෝදන් කල යුතුය. එවිට කුසල් චෛතසික ඇතිවන බැවින් කරන ලද පින කුසලයක් බවට හැරවිය හැකිය. ඒ අයුරින් පිනක් කිරීම නිසා චිත්ත සන්තානයේ තැන්පත් වන පුණ්‍ය කර්ම බීජය කුසල ධර්මයක් බවට හැරවිය හැකිය. එය ධර්මතාවයකි. එවිට පින නිසා ඇතිවූ පුණ්‍ය කර්ම බීජ කිසිවක් චිත්ත සන්තානයේ නොරැඳේ.

නිවන් මග යන්නෙකු පින් කල යුතුය. ඒ එම පින් කුසල ධර්ම බවට පත් කොට සිත පිරිසිදු කිරීම සඳහාය. ඒ සිතේ පුණ්‍ය-පාප කර්ම බීජ ඉවත් කිරීමට පුරුද්දක් ඇති කිරීම සඳහාය. නිවන් මග වැටහුණු ආර්ය ශ්‍රාවකයා පුණ්‍ය කර්මයක් හෝ සිතේ තැන්පත් නොකරයි. පින හා පව දෙකම නිවනට බාදාවක් බැවිනි. එනම් පින් කලද ඒවා තමා සන්තකයේ තබා නොගනී. උදාහරණයක් ලෙස සතෙකු මැරීම කායික-වාචික සිදුකරන පවක් බැවින් එම ස්ථානයේ සිට ක්‍රියාවෙන් හෝ වාචිකව ඊට සහාය නොදුන්නේනම් ප්‍රාණඝාතයට අනුබල දිය නොහැකිය. මේ අයුරින් මස් මාංස අනුභවය පිලිබඳ දෘෂ්ඨිය නිවැරදි කොටගත යුතුය. 

කර්මය නම් චේතනාවමයි. එක් අයෙකුගේ චේතනාවක් තවකෙනෙකුට මාරු විය නොහැක. එසේ නම්  ඔබ මස් මිලදී ගනී.  එම මස් වෙනුවෙන් කව්රුන් හෝ එම සතා මරණ අවස්ථාවේ එම පාපය කිරීමට ඔබ චේතනාවක් පහල කර නොමැත. එනිසා ඔබ ප්‍රාණඝාතයට හසු නොවේ. ඔබ කඩෙන් මස් මිලදී ගන්නා මොහොතේදී  එම මරුන සතා මැරීම පිණිසද වාචිකව ඔබ අනුබල දී නොමැත. එනම් එම සතා මැරීමට අනුබල දෙන චේතනාවක් පහල වී නොමැත. බුදු දහම අනුව  එනිසා අවස්ථා දෙකේදීම කර්මයක් සිදු නොවේ.   

දස අකුසල් (dasa akusal)

1. පානාතිපාතය 

පානාතිපාතය යනු සත්වයෙකුගේ ජීවිතය පැවතිය යුතු තරම් කල් පවත්නට නොදී යම්කිසි උපක්‍රමයකින් අතරකදී විනාශ කිරීම ය. ප්‍රාණඝාත අකුසලය සඳහා සම්පූර්ණ විය යුතු අංග:

පණ ඇති සත්ත්වයෙක් වීම
පණ ඇති සත්ත්වයෙක් බව දැන සිටීම
මැරීමේ චේතනාව (කැමැත්ත)
මරන්නට උපක්‍රම යෙදීම හෝ උත්සහ කිරීම
එම උපක්‍රමය හෝ උත්සාහය නිසා එම සත්ත්වයාගේ මරණය සිදු වීම


2. අදින්නාදානය

අදින්නාදානය යනු අනුන්ට අයත් වස්තුවක්, හිමියාට හොරෙන් හෝ ඔහු රැවටීමෙන් හෝ බිය ගැන්වීමෙන් හෝ බලහත්කාරයෙන් හෝ ගැනීම ය. අදත්තාදාන අකුසලය සඳහා සම්පූර්ණ විය යුතු අංග:

අන්සතු වස්තුවක් වීම
අන්සතු වස්තුවක් බව දැන සිටීම
එම වස්තුව සොරකම් කිරීමේ චේතනාව (කැමැත්ත)
එම වස්තුව සොරකම් කිරීමට උපක්‍රම යෙදීම හෝ උත්සහ කිරීම
එම වස්තුව සොරකම් කිරීම

3. කාමමිත්‍යාචාරය

කාමමිත්‍යාචාරය යනු සමාජ චාරිත්‍රයට අනුකූල නො වන පරිදි කාමයෙහි හැසිරීම ය. කාමමිත්‍යාචාර අකුසලය සඳහා සම්පූර්ණ විය යුතු අංග:

සේවනය නොකළ යුතු ස්ත්‍රියෙකු හෝ පුරුෂයෙකු වීම
සේවනය කිරීමේ චේතනාව (කැමැත්ත)
සේවනය සඳහා උත්සහ කිරීම
සේවනය ඉවසීම හෙවත් එහි ආස්වාදය විඳීම


4. මුසාවාදය

මුසාවාදය යනු අනුන් මුළා කිරීමේ අදහසින් අසත්‍ය පැවසීම ය. මුසාවාද අකුසලය සඳහා සම්පූර්ණ විය යුතු අංග:

කියන කරුණ අසත්‍යයක් වීම
අනුන් රැවටීමේ චේතනාව
එම අසත්‍යය කරුණ ඇඟවීමට උත්සහ දැරීම
කියන ලද කරුණ ඇසූ පුද්ගලයා විසන් තේරුම් ගැනීම


5. පිශුනාවාචය

පිශුනාවාචය යනු අසන්නාට තමා ප්‍රියයෙකු වී, අනෙකෙකු අප්‍රියයෙකු වන ආකාරයේ වචන ප්‍රකාශ කිරීම ය. එනම් කේළාම් කීම. පිශුනාවාච අකුසලය සඳහා සම්පූර්ණ විය යුතු අංග:

භේද කිරීම සඳහා පුද්ගලයෙක් සිටීම
ඔහු හා වෙනත් කෙනෙකු භේද කිරීමේ චේතනාව
ඔවුන් භේද කිරීම සඳහා යමක් කීම
ඇසූ තැනැත්තා විසින් එය තේරුම් ගැනීම


6. පරුෂාවාචය

පරුෂාවාචය යනු අසන්නාගේ සිත රිදවීම සඳහා ප්‍රකාශ කරන ලද වචන ය. පරුෂාවාච අකුසලය සඳහා සම්පූර්ණ විය යුතු අංග:

සිත රිදවීම සඳහා පුද්ගලයෙක් සිටීම
ක්‍රෝධ සහගත සිත් ඇති වීම
සිත රිදවන වචන ප්‍රකාශ කිරීම


7. සම්ප්‍රප්පලාපය

සම්ප්‍රප්පලාපය යනු මෙලොව, පරලොව යහපත සඳහා හේතු නොවන, කෙලෙස් වැඩි වීමට හා කාලය නාස්ති කිරීමට හේතු වන වචන ය. සම්ප්‍රප්පලාප අකුසලය සඳහා සම්පූර්ණ විය යුතු අංග:

කියන්නාට හා අසන්නන්ට ප්‍රයෝජයක් නොවන කථාවක් වීම
එබඳු කථාවක් කීම


8. අභිද්‍යාව

අභිද්‍යාව යනු අන්සතු දෑ අයිතිකර ගැනීමට සිතීම ය. එනම් දැඩි ලෝභය යි. අභිද්‍යා අකුසලය සඳහා සම්පූර්ණ විය යුතු අංග:

අන් සතු වස්තුවක් වීම
එය අයත් කර ගැනීමට සිතීම.


9. ව්‍යාපාදය

ව්‍යාපාදය යනු අනුන්ගේ විනාශය පැතීම ය. ව්‍යාපාද අකුසලය සඳහා සම්පූර්ණ විය යුතු අංග:

අන්‍ය සත්ත්වයෙකු වීම
ඔහුගේ විනාශය පැතීම


10. මිත්‍යාදෘෂ්ටිය

මිත්‍යාදෘෂ්ටිය යනු වැරදි මතයන් සත්‍ය ලෙස පිළිගැනීම ය. මිත්‍යාදෘෂ්ටි අකුසලය සඳහා සම්පූර්ණ විය යුතු අංග:

ගන්නාවූ දෘෂ්ටිය වැරදි වීම
එය සත්‍යය වශයෙන් පිළිගැනීම